Edebiyat

Kaye Başı Sonu Olmayan Hikayeler

Öyle derin uykulu bir hayalle bakmıştım ki ona… Girdaba dönüşen, körleşmiş bir kuyu gibi… Gün ışığının sızamayacağı, dipsiz derinlerde bir rüya gibi… Ki, hikâyesi açıldı önümde… Hayır, uyumuyordum. Onun hemen arkasındaydım. Ki, hikâyesine yürüdüm adımsız… *** Hekimoğlu’nun çarpıcı anlatımı okuru daha ilk satırlardan Kavrıyor, teslim alıyor. Çağdaş Türk Hikâyeciliğini iyi özümsemiş bir yazarla karşı karşıyayız….. Mario Levi

Dünya Lisanı Yetmez Aşka

Çeşit çeşit çatışmalarla baş başa kaldığınızda, bir de aşk acısıyla muzdaripseniz, ayrıca kadınsanız, Türkiye'de kadın olmak da cabasıysa o zaman dünya lisanı yetmez aşka. Başka dillerden başka iklimlerden kendinizi anlatmaya çalışırsınız. Bu lisanı keşfetmek için sarsılırsanız aynı ışığıyla oluşan muhteşem yakamozlara. Müziğin ruhunuzu okşayan notalarında yol bulmaya çalışırsınız düşe kalka. Denizkızı olmasanız da masalsı bir aşk yaşarsınız cadı kazanlarının alevlerinden kaçmaya çalışırken. Rüyalar bir ışık olur kalbinizin etrafında. Siz başkasınızdır, aşk başka. Dünya lisanı yetmez kalbinizi yakan aşka...

Dilim Lal Yüreğim Konuşur

Aşkta, işte başarısızlığa uğradığımızda, duygularımızın, emeklerimizin karşılığını hediye paketinde gizlenmiş bir ihanet olarak aldığımızda; uğradığımız hayal kırıklığının yanı sıra güzel olduğunu zannederek, yitirdiğimiz onca zamanımızla baş başa olduğumuz kabus gibi demlerde; nutkumuz tutulur gibi olduğunda; yüreğimizin susmak bilmeyen sesini duyarız, gittiğimiz her yerde. İnsanlar konuşur, kalabalık artar; fakat biz sadece yüreğimizin sesini duyarız, yüreğimizle bakarız her şeye. Dilimiz susar; hayatımız susar; yüreğimiz konuşur ve pencereler açılır önümüzde çeşit çeşit. Zaman kaç sorusuna cevap gelir içimizden: Zaman yürek. Biz de deriz: "Konuş yüreğim, gün senin günün. Bu tören senin için, senin bu düğün..."

Chicagoda Bir Mevsim

Seyahate çıkarken gözünüzü yanınıza almayı unutmayın. "der Romalı bir filozof. Andre Gide ise; "Hatıraları yazmak ölümün elinden birşeyleri kurtarmaktır." diye ilave etmektedir. Şüphesiz her ikisi de yerinde konuşmuştur. Hızla koşan zamanı yakalamak mümkün değildir. Ancak ona bir yerlerinden dokunabiliriz. Bu da iyi gözlem ve hatıraları yazmakla mümkün olur. Hele öğrenciler... Sürücülerin ona karşı davranışı insanı şaşırtıyor doğrusu. Neredeyse araçlarından inip, ellerinden tutarak karşıya geçirecekler.

Şehir Mektupları

Edebiyatımızda "şehir yazıları"nın ilk örneğini, çoğu Malumat gazetesinde yayınlanan mektuplarla Ahmet Rasim vermiştir. Ahmet Rasim'in en büyük özelliği, yazılarını bir sohbet havası içinde yazması ve daha ilk cümleden okurunu kucaklamasıdır. Dönemin İstanbul'unu mekan, kültürel yapı, gelenekler, alışkanlıklar, insan ilişkileri gii unsurlarla ele alan ve bütün zenginliğiyle yansıtan Ahmet Rasi "Şehir Mektupları"nda büyük bir gözlem yetene, kıvrak bir üslup, kendine özgü bir dil ve tadına doyulmaz yazılar ortaya koyar.

Şark Mektupları

“Bu memleketin evlerini tasvir edersem daha ziyade hoşunuza gider zannederim. Evlerin hepsi umumen iki kısımdan ibaret. Aralarında gayet dar bir geçitle ittisal peyda ediyor. Odalar alelumum büyükçe. Pencereleri iki sıra, camları renkli. Odanın bir ucunda iki kadem yüksekliğinde bir peyke var. Benimkinde iki tane. Buna sofa diyorlar. Harem tertibatında en ziyade hoşuma gidense, oda ortasındaki mermer fıskiyeler. Birçok borulardan sular fışkırıyor, latif bir serinlik h ediyor…” 18. yüzyılın başlarında eşinin İngiltere’nin Osmanlı sefiri olarak atanmasıyla İstanbul’a gelen Lady Montagu’nün, 18. yüzyıl Osmanlı insanının yaşam tarzını, eğlencelerini, zevklerini, yaşadığı mekânları Batılı bir kadın gözüyle aktardığı mektupları okurken eğlenceli ve şaşırtıcı bir geçmiş yolculuğu yapacaksınız.

Seyahatname'den Seçmeler

Ünlü seyyah Evliya Çelebi, gezdiği yerleri ve gördüklerini samimi ve nükteli bir üslupla kayda geçirmiştir. Seyahatnâme, Evliya'nın gezdiği memleketlerdeki yaşantıyı, o coğrafyada yaşayan dilleri, dinleri, kültürleri ayrıntılı bir biçimde aktarır. Evliya Çelebi, maceracı bir ruha sahiptir. Osmanlı ordusunun gerçekleştirdiği birçok sefere katılmışk sık saray erkânında bulunmuş, hem Osmanlı tebaasında, hem de yönetim katında yaşananla şahit olma imkânını yakalamıştır. Bu nedenle Evliya Çelebi’nin Seyahatnâmesi bizim için çok önemli bir tarih, kültür, coğrafya ve folklor kaynağıdır.

Sevgi Neredeyse Tanrı Oradadır

Bu kitap, Tolstoy’un ömrünün son 25 yılında yazdığı Sevgi Neredeyse Tanrı Oradadır, Polikuşka, Üç Ölüm, Asuri Hükümdarı Asarhadon, İlyas, Küçükler Büyüklerden Akıllı Çıktı, Tavuk Yumurtası Büyüklüğündeki Tohum adlı öykülerden oluşmaktadır. "Sanat zenginlerin, aydınların elinde bir imtiyaz olmaktan kurtulmalı, insanların birbiriyle kaynaşmasına, iyilik, hakikat, aşk yolunda yürümelerine yardım etmelidir." anlayışıyla yazılmış öyküler, Tolstoy’un kötülüğe iyilikle karşı koymayı ve ruhun kurtuluşunu her şeyden üstün tutmayı ileri süren felsefesinin ürünleridir.

Sergüzeşt

“Rus şirketinin Batum’dan gelen ticari vapuru Tophane önlerinde demirledi. Vapurun gelmesini sandallarda sabırsızlıkla bekleyen birkaç kişi hemen güverteye atladı. Bunlardan biri uzun boylu, geniş omuzlu, siyah seyrek bıyıklıydı; etekleri ayaklarına kadar uzun, beli gayet dar bir Çerkez paltosu giymişti. Başında kendi milletine özgü bir kalpak, elinde gümüş saplı bir kırbaç buluna Çerkeze ‘Hoşgeldiniz, dedi, cariyeler nerede?’” Evinden ve yurdundan acımasızca koparılan küçük Çerkes kızı Dilber, bir esir gemisine bindirilerek İstanbul’a getirilir ve bir konağa satılır. Bu konak küçük Dilber’in yeni zindanıdır bundan böyle. Samipaşazade, 1888’de yayınlanan Sergüzeşt romanında, o yıllarda rağbet gören “esaret” konusunu işlemiş ve esaretin insanlık dışı olduğunu gözler önüne sermiştir.

Sefalet

İlk kadın romancılarımızdan olan Emine Semiye, toplumun dertlerini kaleminin imbiğinden geçirmiş bir yazardır... Dönemin ezici sefalet tabloları karşısında insanî erdemler daima parıldayan bir cevherdir onun için... Emine Semiye, sosyal yaraları ve bu erdemlerin genel-geçerliğini vurgulamıştır romanında… Yabancı dillere çevrilmiş, yurt dışında bir de nişanla ödüllendirilmiş olan Sefalet, başta eserin kendisine ithaf edildiği Şair Nigâr Hanım olmak üzere, devrin yazarları tarafından büyük bir beğeni ve övgüyle karşılanmıştır.

Seçme Hikayeler

Modern hikâyeciliğin kurucularından ve “durum hikâyesi”nin gelmiş geçmiş en büyük üstadı olan yaşadığı devrin önemli tarihsel ve sosyolojik durumlarını ve bu durumların verdiği acıyı çeken insanın iç dünyasını en kapsamlı şekilde anlatan, eşine az rastlanır yazarlardan biridir. “Seçme Hikayeler”de Çehov, 19. yy Çarlık Rusyası’nın değişen toplumsal yapısını ustalıkla işler. İnsanın evrensel sorunlarını günlük yaşamın kesitlerini resmederek ve bireyi toplumla ilişkilendirerek yansıtır. Dili bütün zenginliğiyle kullanan ve öykülerinde insanları ve durumları büyük bir ustalıkla anlatan Çehov, aynı zamanda Türk öykücülüğünü bugüne taşıyan önemli yazarlarımızı da etkilemiştir. Tolstoy, Çehov’un öykücülüğü için, “Eline hangi boya geçerse onu gelişi güzel sürer. Bu boyalar arasında hiçbir münasebet yokmuş gibi görünür ama bir de geri çekilip baktınız mı şaşırırsınız. Karşınızda parlak, büyüleyici bir tablo vardır.” der. Çehov’un en güzel hikâyelerinin derlenmesiyle oluşan “Seçme Hikayeler”i okuduğunuzda “Çehov tarzı hikaye”nin ne olduğunu daha iyi anlayacaksınız.

Savaş Ve Barış

İnsanın var olduğu yerde eksik olmayan aşk, hırs, iyilik, düşmanlık ve entrika... Bir yanda ne için yapıldığı bilinmeyen ve onca insanın ölmesine sebep olan savaşlar; diğer yanda 'barış'ın küçük bir sınıfın daimi kaderi oluşu... Savaşta da barışta da dürüstlüğü ilke edinmiş kahramanlar... 19. yüzyıl başlarında Napolyon orduları ile Rus askerleri arasında yaşanan savaş panoraması altında adeta bir belgesel gibi ilerleyen romanda, yüzlerce farklı karakterin gözüyle Rus toumsal yaşamı anlalır. Savaş veBarış, 'hayatın, zamanın Rusyası’nın, tarihin ve sınıf kavgalarının olağanüstü bir tablosu’dur.

Romeo Ve Juliet

16. yüzyılda yazılmış olmasına rağmen aradan geçen asırlar Romeo ve Juliet’in ölümsüz aşkını eskitememiş, aksine parlaklığını gün geçtikçe arttırmıştır. William Shakespear’in gençlik yıllarında kaleme aldığı Romeo ve Juliet, iki düşman ailenin birbirini seven çocuklarının ölümle sonuçlanan mutsuz aşklarını konu alıyor.

Robinson Crusoe

Ailesinin, özellikle babasının yoğun ısrarlarına rağmen denizci olmayı kafasına koyan Robinson, ailesini ve tüm sevdiklerini geride bırakarak açık denizlere yelken açar. Yaşadığı acı tecrübeler onun zaman zaman pişman olmasına sebep olsa da yüreğinin derinliklerindeki tutkunun ardından gider. Kendi deyimiyle; “Sanırım hiçbir genç maceraperestin yaşadığı aksilikler, benimkiler kadar erken başlamamış ya da geç bitmemiştir.” Çünkü evden kaçıp ilk maceraya atıldığı zaman henüz on uz yaşındadır.krar İngiltere’ye döndüğünde aradan tam otuz beş yıl geçmiştir. Ünlü İngiliz yazar Daniel Defoe, ilk ve en önemli eseri olan Robinson Crusoe’da, bir deniz kazası sonucu düştüğü adada uzun yıllar boyunca hayat mücadelesi veren kahramanın hikâyesini anlatır.

Pan

“Teğmen Thomas Glahn’ın Notlarından” alt başlığını taşıyan Pan (1894) hem güçlü bir aşk romanı, hem de zengin bir tabiat övgüsüdür. Knut Hamsun sadece bu eseri yazsaydı bile, yine büyük bir şair sayılırdı. Modern psikolojinin canlı bir anıtı sayılan bu eser, kelimeler arasında yaşattığı inceliklerle bir şaheser niteliği taşır. Okuyanın ruhunda her söz, tılsımlı bir değişim ile aslından çok farklı yankılar halinde devam eder. Hamsun’un dünyaya yayılışında; ormanları, otları, suarıyla ortak bir çağıltı halinde kuzeyi dile getiren bu romanın büyük katkısı olmuştur. Behçet Necatigil

Öteki Ben

“Öteki Ben, Dostoyevski’nin yazdığı en güzel şeydir.” Vladimir Nabokov Topluma ait olamayan, kendisiyle sürekli çatışan, sosyal hayatın dışına itilen bir anti kahramandır Yakov Petroviç Golyadkin. Golyadkin’in zihinsel tutarsızlığının insanlarla iletişimini zorlaştırdığı, giderek kendini ötekileştirdiği bir çatışma romanı Öteki Ben. Dostoyevski’nin bu romanındeni bir keşfe çıkar okur; kahramanımızın dünyasının ikiliği ve gerçeklik dediğimiz zeminin kayganlığı merkezinde psikolojik bir yolculuk yapar. Günümüzde dahi edebiyattan sinemaya yansımalarını halen gördüğümüz parçalanmış zihnin kurguladığı dünyalar Dostoyevski’nin eşsiz psikolojik anlatımıyla, gerilimi son ana dek süren sürükleyici bir romanda karşımıza çıkıyor. Bu kitap yazarın “İleride Öteki Ben’den benim başyapıtım olarak bahsedecekler” sözüyle de farklı bir anlam kazanıyor.

Seçme Hikayeler

Öykücülük bakımından Türk edebiyatında büyük yere sahip olan Ömer Seyfettin, kısa öykü tarzında da başarılı bir öncü olmuştur. Sade ve süssüz anlatım diliyle halka daha da yaklaşmış ve hayatlarımız içindeki yerini almıştır. Değişik tatlar ve konularla hayatı olduğu gibi hikâyelerine taşımış ve aynı zamanda değindiği dönemin sorunlarıyla da bizim sesimiz ya da dert arkadaşımız olmuştur. Kattığı bir tutam alaycı anlatımla da hikâyelerine renk yüzümüze tebessümü oturtmayı her zaman başarmıştır. Bizi, bizden biri olarak hikâyelerinde yaşatmış ve kazandığı beğeniler sonucunda da öyküleriyle Türk edebiyatında silinmez izler bırakmıştır.

Ölü Canlar

Usta yazar Gogol, bu eserde, 19. yy Rusyası’nın çürüyen yanlarını gerçekçi bir üslupla yansıtır. Kısa yoldan zengin olma peşine düşmüş Çiçikov’un amacı, ölmüş fakat kayıtları henüz nüfus kütüğünden silinmemiş 'can'ları kâğıt üzerinde satın almaktır. Çünkü zamanın Rusyası’nda bir insanın itibarı ve zenginliği, sahip olduğu canlarla doğru orantılıdır. Gogol, düzenbaz Çiçikov’u ölmüş serflerinin belgelerini satın almak üzere köy köy dolaştırırken, okuyucuyu da o dön Rusyası’nın bozuk düzenini üzerinde gezdirir.

Frankenstein

Daha çok korku romanı olarak bilinen Frankenstein aslında Felsefi bir romandır. Kitabın kahramanı olan Dr. Frankenstein hastalıklara son verebilmek ve ölümsüzlüğe ulaşmak için yaratıcı rolünü üstlenebileceği hırsıyla çalışmalarına başlar. İlerleyen roman kurgusu içerisinde talip olduğu bu vasfın altında trajik bir şekilde ezilecek ve insan olmanın sınırlarını acı bir tecrübeyle öğrenecektir. Frankenstein, 18. yüzyıl gotik edebiyat yapıtaşlarındandır. Mary Shelley'nin kaleme aldığı bu eser, defalarca filme çekilmiş, korku türünün ilk örneklerinden birisi olarak okurların hafızasında yer etmiştir.

Othello

İngilizlerin en ünlü tiyatro yazarı William Shakespeare’in 1604 yılında trajedi türünde yazdığı Othello adlı oyununun konusu, yıllarca Venedik Devletinin hizmetinde savaşmış, türlü kahramanlıklar göstermiş Mağripli zenci bir komutan ile Venedikli beyaz bir kızın engel tanımayan aşkları, karısını delicesine seven bu komutanın emrindeki bir subayın kara çalmaları yüzünden karısından soğuması, karısına hediye ettiği ve namus simgesi olarak gördüğü küçük bir mendili başka bir erkeğin elinde görünce aldatıldığı kuşkusuna kapılıp çok sevdiği karısını boğarak vahşice öldürmesidir. Kitap,yaşama yön verenin aslında duygular olduğunu, olayların ve kişilerin göründüklerinden farklı olabileceğini vurguluyor.

Monte Kristo

Ünlü yazar Alexandre Dumas’dan, insan hayatının anlık olaylarla nasıl değişebileceğini gösteren bir roman. Dürüst denizci Edmond Dantès’in harika bir yaşamı vardır. Fakat üç kıskanç arkadaşının kurduğu tuzakla iftiraya kurban gider ve mahkûm edilir. Hapisteyken muazzam bir servetin saklandığı bir adadan haberdar olur. Cesaret gerektiren zorlu bir firarın ardından bu servete kavuşur. O artık Edmond Dantès değil; müthiş bir servet, güç ve intikam hyle donanmış nte Kristo Kontu’dur. Monte Kristo Kontu’nda Edmond Dantès üzerinden bir hak arama ve öç hikâyesi anlatılır. 1830 Devrimi’nde de aktif rol almış biri olan Alexandre Dumas, dönemin Fransa’sında yaşanan siyasi olaylar ve iç çatışmalar hakkında da bilgi verir. Metnin gücü, ana hikayenin yanı sıra biraz da alt hikayelerin akıcılığı ve heyecanından kaynaklanır. Çünkü Dumas “okuyucuda yarattığı sabırsızlığın farkındadır. Ani sıçramalar, bir anda parlayan kılıç şakırtıları, merak unsuru yaratan sürprizler katar hikâyesine ve bir sonraki bölüm için ‘ne olacak acaba?’ sorusunu sordurmayı başarır.”

Minka Abla

Yaşamının tek amacı, insanları sevmek ve onlara yardım etmek olan yoksul bir köylü kızı, Minka Abla… Doğanın ve kendisine biçilen hayatın acımasızlığı arasında sıkışmış, fakat her şeye rağmen iyi olma savaşını sürdürmekten vazgeçmemiş bir kahraman. Yoksulluk ve sefalet içindeki insanlara kendini adayarak insanlığı yüceltmeye çabalayan, bu uğraşında sevgi dışında hiçbir dayanağı olmayan bir iyilik savaşçısı. Panait Istrati, sıadan insanların kendi çabalarıyla hayatta kalma mücadelelerini açık ve samimi bir dille sunuyor okuyucuya.

Seçme Hikayeler

Maupassant’tan Yalın ve Çarpıcı Öyküler Maupassant’ın, en sevilen hikâyeleri bu kitapta toplandı. Aşk, korku ve yalnız üzerine birçok öykünün barındığı bu kitapla, yazarın sade anlatımı ve coşkulu karakterleri okurla buluşuyor. “Hani sanki her şey, varlık ve evren sona ermek üzere gibi gelir insana. Aniden hayatın korkunç sefaleti, yalnızlık ve her şeyin boşluğu, ndini ölüme dek sürecek hayallerle avutup oyalayan yüreğin karanlık yalnızlığı fark edilir.” Olay öykücülüğünün ilk akla gelen isimlerinden birisidir, Maupassant. Her sınıftan karakterlerle, yalın ancak çarpıcı anlatımıyla, 18. y.y. Fransız toplumunun zengin bir panoramasını sunar. Yalnızlığa mahkûm olarak gördüğü insanlık, hayata karamsar bakışı, kimi zaman benimsediği saldırgan üslubuyla en gerçek haliyle dünyayı önümüze sunar. Bu kitapta toplanan hikâyeler ise bu anlamda yazarı ve sanatını tanımak için okura yapılmış açık bir davettir.

Macbeth

Yiğitlerin gözdesi olarak tanımlanan Macbeth, Norveç ordusunun isyanını bastırıp ülkesine dönerken yolda kendisini ‘Kral’ diye selamlayan üç cadıyla arasında geçen diyalogu eşine anlatır. Gelecekten haber veren cadıların söylediklerinin bir bir gerçekleşmeye başladığını gören Lady Macbeth, kocasını iktidara taşımak için vicdani değerleri hiçe sayan planlarını uygulamaya koyar.

Kurtuluş

YA İSTİKLAL YA ÖLÜM! Bir İstiklal Harbi romanı olan Kurtuluş (Halâs), Mehmet Rauf’un Kurtuluş Savaşı sonrasında, aralarında Halide Edip’in de bulunduğu, birkaç arkadaşıyla beraber çıktığı İzmir yolculuğunda tanıklık ettiği olayları anlatmaktadır. Mehmet Rauf, son romanı olan Kurtuluş’ta, tanık olduğu bu olaylara olan hassasiyetini coşkun bir dille kaleme almıştır. Kurtuluş Savaşının o olağanüstü koşullarını yaşayan halkımızın, içinde bulunduğu sosyal şartların yanı sıra, iç dünyalarını da yansıtan bu eser, bir klasik niteliği kazanmıştır…

Kumarbaz

Dostoyevski vicdansız yayıncısı Stellovski’yle yaptığı sözleşme gereği Kumarbaz’ı bir ay içerisinde bitirmek zorundadır. Aksi halde gelecekteki tüm romanlarının yayın hakkını elden çıkarmış olacaktır. Acelesi yüzünden romanı kendi eliyle yazamaz ve yanına daha sonra evleneceği Anna Grigoryevna’yı alır. Kumarbaz, yirmi beş günde bitirilmiş olsa da tüm yaşama yayılmış bir deneyimin, Dostoyevski’nin kendi kumar tutkusunun ürünüdür. Stellvski, Dostoyevskzerinde oluşturduğu kâbusla bir taraftan Dostoyevski’yi, daha sonra evleneceği Anna’yla kendi kendini keşfettiği bir yolculuğa çıkarır, diğer taraftan edebiyat tarihine ölümsüz bir eser kazandırmış olur.

Kral Lear

Ölüme iyice yaklaştığına inanan Kral Lear, ülkesini üç kızı arasında paylaştırmayı düşünmektedir. Paylaşım öncesinde evlatlarından kendisini ne kadar çok sevdiklerini ifade etmelerini ister. Büyük kızlar Goneril ve Regan duygularını allayıp pullamada ustadırlar. Kral’ın küçük kızı Cordelia ise sadelikten ve dürüstlükten başka bir yol bilmemektedir. Ne var ki dürüstlüğü yüzünden babası Kral Lear’in hışmına uğrayacaktır. Baba Leare diğer iki kızının… Shakespeare trajedilerinin belki de en etkileyicisi, unutulmaz bir ibret öyküsü.

Kibarlık Budalası Sevda Dokoru

Molière’in ünlü eseri Kibarlık Budalası, 17. yüzyıl Fransası’nda, o zamanın modası haline gelmiş yapmacıklıkları ele alır. Özellikle Paris’te dikkat çekecek şekilde yükselen “kibarlık ve gösteriş” dalgasını hicvetmek üzere kaleme alınan oyun çok başarılı olur. Birer Paris hanımefendisi olmaya çalışan iki taşralı kızın düştüğü gülünç durumun anlatımındaki canlılık ve neşe, hem halkın hem de aristokrat seyircinin beğenisini kazanır. Sevda Doktoru ise, şiirselliği, komik ve delidolu öğeleriyle Molière’in komedi-bale eserleri arasında en başarılı olanıdır. Molière, Sevda Doktoru’nda dönemin doktorlarını ve tıp dünyasını eleştirirken, gerçek doktorun sevgi olduğunu vurgular.