Felsefe - Sosyoloji

Diriliş Neslinin Amentüsü

Diriliş Neslinin Amentüsü Sezai Karakoç

Çağ Ve İlham 4

7 İnsanlık ve Ortadoğu 10 Ortadoğu’nun Dramı: Gündemde Görünmeyen Gündem 13 Yara 16 Medeniyet Yıkımı 19 Varolma Sancıları 22 Avrupa, Nerede? 25 Ölmeyen Medeniyet I 27 Ölmeyen Medeniyet II 30 Ölmeyen Medeniyet III 33 Avrupa ve Biz 35 Dostluk Işığı ve Gölge 37 Ortak Pazar ve Türkiye 40 “Son Saldırı” 43 Avrupa, Nereye? 47 “Bağlantısızlar” 49 Alman Seçimleri Dolayısıyla 52 Maske ve Yüz 54 Toplum ve Devlet 57 Kuruluş 60 Nekahatın Sıhhatı 62 Asıl Sorun 65 Köprü Yıkılmışsa 68 Şehirlerimiz, Yeniden Şehirleştirilmeli 71 Fikir Savaşı 74 Yöntem 77 Yasalar ve Ortam 80 Çok Partililik 84 Beklenen Parti 86 Parti Kurma 88 Yeni Partilerin Oluşumu 91 Parti Düzeni 94 Siyasî Partilerin Kaderi 96 Kadrolar ve Liderler 99 Siyasî Partiler ve Yurttaş 103 Esaret Rüzgarlari

Çağ Ve İlham 3

7 Güç Doğum 11 Başkaldırı I 14 Başkaldırı II 18 Başkaldırı III 22 Uygarlığın Değerbilirliği 25 Şartlar ve İnsan 30 Yazgı Seçişi 35 Sağduyu ve Batı 40 İslâm ve Sağduyu I 45 İslâm ve Sağduyu II 50 İslâm ve Sağduyu III 56 Sorumluluk ve İnsan 61 Özgürlük Andı 66 Katostrof Ruhu 71 Bütünlüğün Gücü 77 Onur Dirilişi 81 Oluş 84 Dirilişe Doğru 92 Gündem 98 Ölü Nokta 102 İtiraf 108 Bağlantı 121 Hatırlayış 126 İdeal Devlet ve Devler İdeali 133 Yapı 140 Millet, Devlet ve Yöneticiler 147 Düşünme 152 İlham Dönemi 157 İdeal Dönem

Çağ Ve İlham 2

7 Dönüş 14 Gelecek Zamanın Karşısında I 19 Gelecek Zamanın Karşısında II 24 Gelecek Zamanın Karşısında III 31 Gelecek Zamanın Karşısında IV 41 Gelecek Zaman Karşısında V 46 Gelecek Zaman Karşısında VI 52 Değişme I 58 Değişme II 64 Değişme III 71 Devriliş 77 Yeni Panik 81 Özgürlük İçin Bitmeyen Savaş 85 Küf ve Saat 90 İzin 95 Kördüğüm Değil 102 Gerçekleşme Şartı 107 Diriliş Ruhuna Dönüş 111 Ölmeyen Millet Ruhu 115 Biçimcilikten Özcülüğe 119 Hakikat Doğrultusunda 123 Gerçek Akım 128 Ses ve Öfke 133 Durumalışta Özdeğişim I 139 Durumalışta Özdeğişim II 142 Durumalışta Özdeğişim III 148 Dikkatin Alınyazısı 153 Diriliş Sevgi Devrimidir 157 Dönüşüm I 161 Dönüşüm II 166 Teslimiyet ve Başkaldırı 170 Gazap Üzümleri 175 Merhamet Ruhu 180 Öğreti ve İnsan I 184 Öğreti ve İnsan II 188 Öğreti ve İnsan III 192 Hakikat İçin Gündem 196 Kitaplar ve Kitabeler 200 Ter ve Zafer 204 Yeni Site 208 Çağdaş İdeolojiler ve İnsan Gelişimi 212 İnsan 216 Vaktin İşareti ve Gözler 219 Bilinç Sûr

Çağ Ve İlham 1

7 Kaymayagörsün Ayağı Bir Toplumun 14 İnsanın Çevresinde Dönen Bir Çağ 25 Hakikat ve Serap 32 Diriliş İlhamı 50 Toplumun Özü 59 Kavrayan Duyguyu Onaran 70 Yenileniş ve Din 76 Kurtuluş Çağı 88 Metafizik Gerilim Şartı 99 Kül ve Ateş 108 Dinle İstanbul

İslam Toplumunun Ekonomik Strüktürü

Diriliş Muştusu

7 Dışa Vuruş 11 İnsanlığın Alınyazısı Bir Çocuk 16 Diriliş Gecesi 19 Cemre 23 Diriliş Basamakları 27 Özgür Diriliş 31 Diriliş Kapısı 36 Muştu Kaderi 40 Sıkıdüzen 45 Benlik Pürüzü 49 Mizaç 53 Ter 58 Fetih Sıratı 62 Üslûp 66 Umutsuzluk Yuvası… Ve Çerağ 71 Tutsaklık Tablosu 78 Gelecek Zaman 83 Kaynak I 88 Kaynak II 94 Kaynak III 99 Âhiret ve Şehir 109 Kesit 115 Barikat ve Işık 119 Gün 123 Vakit 127 Ve Saat

Makamda

7 Süt 9 Kale 11 Lâmbada Diriliş 14 Görev 18 Koşu 23 Gönül Yolculuğu 27 Zaman 31 Yüzük 36 Tılsım 41 Sallantı 46 Sina Dağı Ya Da Yeni Ateş 54 Türbelerin Dili 58 Put ve Ruh 60 Gölge 65 Prizma 70 Perdeler 73 Kapı 79 Su 83 Nöbetçi 87 Ürperiş 89 Yollar

İslamın Dirilişi

İSLÂMIN DİRİLİŞİ 7 İslâmın Dirilişinde Avrupanın Durumu 11 İslâmın Dirilişinde Asya ve Afrikanın Durumu 18 İslâmın Dirilişinde İslâm Dünyasının Durumu 24 Düşüncede Diriliş 33 İnanışta Diriliş 40 Edebiyat ve Sanatta Diriliş 47 Aksiyonda Diriliş İSLÂMIN ÇAĞRISI 55 İnsana Çağrı 57 Müslümana Çağrı 61 Yahudiye Çağrı 63 Hıristiyana Çağrı 66 Doğululara ve Afrikalılara Çağrı 67 Din ve Tanrıtanımazlara Çağrı

Yitik Cennet

Âdem 33 Nuh 54 İbrahim 83 Yusuf 99 Mûsa 105 Süleyman 112 Yahya 120 İsa 130 Son Peygamber ya da Yeniden Bulunmuş Cennet 141 Çıkış

İslam

7 Din 12 İnkâr Hakkı 17 Kelime-i Şehadet 19 Ölümden Sonra Dirilme 24 Ölürken 27 İnsanüstüler Bölgesi 30 Gerçek Haberciler 33 Kitap 37 Kader 45 Şehrin En Yüce Yerinde 48 İdeal Tapınma 52 Samanyolunda Ziyafet 54 Oruç ve Çocuk 57 Orucun 24 Saati 60 Orucun Ömrü 64 Betonları Kıran Oruç 66 İki Yasak 69 Mübarek Mekân 72 Altın Gece 74 Kısasta Hayat 79 Sitemizde Eşitlik 82 İslâmlıkta Mal 85 Din ve İktisat 88 İslâm ve Savaş 93 Doğu, Batı ve İslâm

İnsanlığın Dirilişi

7 Giriş Birinci Bölüm 15 Bunalımın Kaynağı İkinci Bölüm TABLO 35 Hakikat Savaşı 39 Peygamber İzi 43 Ölüm Dikkati 49 Tapınak 54 Şahdamar 59 Kent 65 Propaganda 71 Politika 75 Devrim 97 Put 103 Bilim 109 Edebiyat 119 Sanat 127 Felsefe 133 Tablo, Tohum ve İlham Üçüncü Bölüm DİRİLİŞ İNSANI 141 Diriliş İnsanı 155 SONUÇ

Kıyamet Aşısı

7 Kıyamet Aşısı 10 Sabrın Zekâtı 13 Sancak Çağıltısı 16 Bir Ay Bölünmüş Gibi Yüzlerinde 20 Gece İzi 23 Gayba İnanan 26 Hicret Mimarisi 29 Korku ve Muştu 32 Nimetleri Kutludur 36 Tövbe Kıvamı 40 Huzurda 43 Utanış 47 Beklenen 50 Kalb Medeniyeti 53 Zemzem ve Refref 55 Son Sınırların Aşkı 58 Mühlet 61 Diriliş Soyu 64 Zamanın Dirilişi 69 Ashab-ı Kehf Uykusu 73 Sürekli Mucizeler 77 Sorular 79 Avrupa’nın Dramı 84 Oruç ve Diriliş 95 Ay Diyaloğu 98 Taç 101 Melek ve Meşâle 104 Bir Kişiyi Dirilten 108 Bir Taş da Sen At 111 Peygamber ve İnsan 122 Orucun Ruhu 126 Cuma’nın Anlamı 134 Şahitlerimiz 139 Kurt ve Lâmba

Ruhun Dirilişi

7 Ruhun Dirilişi 14 Dağ Çağrısı 25 Hazreti Yusuf’un Düşü 45 Allah ve İnsan 49 Tapınma 53 Ağaçlar ve Mezartaşları 57 İnsanın Düşmanları ve Şeytanın Köleleri 64 Geçmişte ve Geleceklere Doğru İnanç 75 Gökle Yer Arasında İnsanın Anlamı 91 Yaratılış Sırrı 102 Allah’a İnanma Bir Müjdedir 110 Ölümden Sonra Kalkış

Farabinin İki Eseri

Türkistan da doğan ve "İkinci Muallim" ("Birinci Muallim" olarak Aristo kabul edilmiştir) olarak tanınan büyük Türk Filozofu Ebu Nasr El-Fârâbî genç yaşta Bağdat a gelerek zamanın bütün ilimleri ile uğraştı. Özellikle gramer, mantık ve felsefede derinleşti. Oldukça münzevi bir hayat yaşayan filozof, ömrünün son yıllarını Halep te Seyfu d-Devle nin himayesinde geçirdi ve yaklaşık 333/950 yıllarında Şam da vefat etti. Kaynaklar, bu büyük filozofun yüzün üstünde eser kalema aldığını kaydetmektedir. Bu eserlerin önemli bir kızmı mantıki metafizik ve ahlak hakkındadır. Ancak o, sadece bu alanda değil aynı zamanda siyaset felsefesinde önemli eserler vermiştir. Bunlardan biri Fusûlü l-Medenî (Siyaset Felsefesine Dair Görüşler), diğeri de Tenbîh Alâ Sebîli s-Sa âde (Mutluluk Yoluna Yöneltme)dir. Birincisinde, incelenen siyasî ve ahlâkî konular, eserin adından da anlaşılacağı gibi, "bölüm bölüm" ele alınm

Mantık Yanlışları

Gayesi kurallarına uyulduğunda zihni, yanlışa düşmekten korumak şeklinde belirlenen mantık ilminde yanlış kavramının önemli bir yer tuttuğunu görmekteyiz. Zihnimizi yanlışa düşmekten koruyacağız, ama yanlış nedir, hangi sebeplerden dolayı yanlışa düşmekteyiz, en çok işlenen yanlış türleri nelerdir ve bu yanlışlardan nasıl korunabiliriz? Zihin mantık kurallarını sıkça ihlal etmekte midir; ediyorsa hangi maksatlarla onları kullanmaktadır? gibi sorular bizi bu çalışmayı yapmaya şevketti. Bu soruları sormanın pratik ve ilmi sahada ne kadar önem arz edebileceğini düşünmek, bu konu üzerinde çalışmanın önemini daha da arttırmaktadır. Yukarıdaki soruların tümüne birden cevap verecek bir çalışmanın Türkiye de yapılmış olmaması da bizde böyle bir incelemede bulunmanın cazip olacağı kanaatini uyandırdı

Maddeci Felsefenin Çıkmazları

1980 de Polonya nın Gdansk işçileri ayaklanmıştı. Komünist devletten işçi haklarıyla ilgili istekleri vardı. Daha önceleri Macaristan ve Çekoslovakya da olanları da bütün insanlık idrak etmişti. . 1985 yılında Bulgaristan daki Türklere baskılar alabildiğine artmıştı. İsim değiştirme ve Bulgarlaştırma faaliyetlerine karşı koyanlar öldürüldü. Bunlar neydi? Yüzlercesi arasından aldığımız bu örnekler neyi gösteriyordu? Marksizm-komünizmin ne olup ne olmadığını açık ve anlamlı şekilde gösteren deliller miydi? Yoksa bir ürünü olmak üzere Maddeci Felsefeden gelen yeni kimlikte de bunalım ve çıkmazların bir devamı mıydı? Yakın planda belli ki bu ve benzeri olaylar, Marksizm hakkında mesajlar vermekteydi. Birincisi, Marksizm insanî değildi. Onun hümanizma iddiasının hayalci, uydurma, hatta bir istismar ve kandırma olduğu açığa çıkıyordu. Hümanizma zaten aldatmacaydı. İkincisi, Marksizm, dinî-manevî-millî değerler ve kimlikler karşısında iflas etmekteydi.

Mantık Tarihçesi Problemleri

İnsanoğlu nun en büyük özelliklerinden birisi düşünmesidir. İnsanın çok eskiden beri bir de "düşünen varlık" diye tarif edilmesi, bu temelli özelliğinin ifadesidir. Mantık, düşünmenin kanunlarını inceleyen bir saha olması itibariyle, bildiğimiz kadarıyla ikibin beşyüz yıllık bir geçmişe sahiptir. Kurulduğundan beri, diğer araştırma sahalarına göre çok büyük değişme ve ilerleme göstermiş olmamakla beraber, mantık ın da tarihi içinde geçirdiği bir tekâmül seyri vardır. Her araştırma sahası, her ilim kendi tarihî tekâmülü ve üzerindeki münâkaşalarla beraber mütalâa edilirse en iyi şekilde kavranabilir. O nedenle bizim buradaki amaçlarımızdan bir de, mantığın, günümüzde içinde bulunduğu yerini ve durumunu göstermek, özellikle de felsefe ve ilahiyat öğretimine yardımcı olabilecek mantık bilgisi verebilmektedir. Bu sebeple mantık ın tamamlanmış bir konu olmadığı, onun gelişme ve değişme imkânlarını da kendinde beraber taşıdığından hareketle, biz bu çalışmada onu, tarihi ile birlikte incel

İbn Baccenin İnsan Görüşü

Türkiye de İslâm Felsefesi araştırmalarının tarihi ile, bu alana ilişkin literatür birikimi arasında görülen orantısızlığın bir sebebi, toplumun genel olarak felsefe hakkında müspet bir bilinçten yoksun olması ise, bir diğeri ve daha önemlisi de, hiç kuşkusuz, profesyonel felsefecilerin İslâm felsefesi karşısındaki anlaşılmaz duyarsızlığıdır. Belki de bu iki sebeple bir şekilde ilişkili olarak, Türkçe yazan İslâm Felsefesi Tarihi uzmanlarının da, özel alanları karşısında istikrarlı bir tutum içerisinde olmadıklarını görmekteyiz. Türkçe deki İslâm Felsefesi bibliyografyasının mütevâzî durumu, bunun en belirgin kanıtıdır. Bu bağlamda, orijinal kaynaklarla doğrudan diyaloga giremeyen felsefeye meraklı Türk okuyucusunun, klasik felsefe metinleri açısından şanssız bir konumda bulunduğunu belirtmeliyiz. Bu ise, bu alana yönelik potansiyel ilginin uyanmasını, ya da daha etkin bir düzeye yükselmesini geciktiren ciddî bir sebep olarak değerlendirilebilir.

Batı Düşüncesinde Siyaset Felsefeleri

Bu kitap, Batı siyasî felsefesi üzerine bir kitap olmadığı gibi, Batı siyasî düşüncesi tarihi de değil; onbir önemli Batılı siyasî filozof hakkında makalelerden oluşan bir dizi yazıdır. Kitaptaki her bölümü ayrı bir yazar yazdı ve hepsi (Aquinas bölümünü yazanın dışında), akademik çevrelerde sahalarında otorite olarak bilinen kimselerdir. Üzerlerinde durdukları filozoflarda birer başlangıç olarak düşünülmesi gereken makalelerin, genel okuyucular ve talebeler için olduğu kadar, siyasî felsefe hakkında bilgi edinmek isteyen kimseler için de oldukça ilgi çekici olacağını sanıyoruz. Kitabı onbir bölümde ele almak benim fikrimdir, ve bunun için itirazlar yükseleceğini de biliyorum, ilkin, almayı düşündüğüm halde çıkardığım bir filozof Jeremy Bentham dır. Bentham üzerine otorite sayılacak kimselerle danıştıktan sonra, Bentham ın kitap haline getirilmemiş yazılarının incelenerek Londra University College i tarafından hazırlanan eserin, Bentham ın yayımlanmış kitap ve yazılarından anlaşılan

Ahmet Cevdet Paşanın Felsefi Düşüncesi

Tarihî süreç içinde, döneminin kendisine yüklediği misyon sebebiyle, belli alanlarda görev üstlenerek arzulanan neticeye ulaşıp, ender de olsa devrine damgasını vurmuş ve lâyık olduğu mevkie yükselmiş mümtaz, şahsiyetlerin bulunduğu, bu simaların, dönemleri için olduğu gibi kendilerinden sonraki zamanların da fikrî, siyasî, sosyal ve kültürel alanlarda düşünce ve eylem adamı olarak model alınıp, milletlerin öncüleri konumunda yer aldıkları bilinen bir gerçektir. Bu genel hüküm içinde insanlık tarihinde yer alan belli sayıda büyük kimseleri, herhalde belleğimizi zorlamadan hatırlayabiliriz. Türk tarihinin uzun bir kesiti olan Osmanlı döneminin belki her yüzyılı, her büyük olayı ve mühim siması, bizim bakımımızdan önemli olmakla beraber, sosyolojik bir ilke olarak; birbirine yakın devirlerin daha sıkı etkileşimi dikkate alındığında, 19. yüzyılın günümüz bakımından önemi daha iyi anlaşılmış olur.

Amiri ve felsefesi

İslâm felsefesi hakkındaki araştırmaların, ister Müslümanlar ister başkaları tarafından yapılmış olsun, öteki sahalarla karşılaştırıldığında yetersiz olduğu bilinmektedir. Bunun yanında yapılan bu araştırmaların çoğunun; ya Kindi Fârâbî ve İbn Sînâ gibi büyük şahsiyetler ve tercüme faaliyetleri üzerinde toplanmış bulunduğu yahut özellikle bazı oryantalistlerin çalışmalarında görüldüğü üzere, İslâm felsefesini hiçbir orijinalliği bulunmayan, tamamen antikçağ Yunan felsefesinin devamı ve tekrarı olarak göstermeye çalışan ircâcı yaklaşımlar olmaktan kurtulamadığı da bir gerçektir. En az öteki sahalar kadar alâkayı hak eden İslâm felsefesi alanında araştırmalar arttıkça bir yandan bu düşünce zincirinin halkalarını oluşturan filozoflar arasındaki kopukluk giderilecek öte yandan bu konuda yapılan değerlendirmeler daha sağlam bir zemine kavuşacaktır. Son zamanlarda meydana getirilen monogrofik çalışmalar ve yapılan neşirler bunun açık işaretleri sayılmalıdır.

İslam Düşüncesinde Din Felsefeleri

Her çağın, düşünüründen beklediği belli görevler vardır ya da her düşünce kendi döneminin sorunlarına aittir. Bu anlamda insanlığın yürüyüşünde karşılaştığı zihnî problemlerin kimileri çözülüp bir yana bırakılmış olabilir, insanla birlikte her yerde ve her zaman varolduğu söylenen dinin yanında, bir felsefenin de zuhuruyla birlikte başlayıp, düşünce tarihinin gündeminden günümüze kadar hiç kalkmayan mesele olarak felsefe-din ilişkisi, bu durumun belli bir istisnasını teşkil eder. Genel karakteri dinî bir dünya görüşü kurmak olan Ortaçağlar, İslâm düşüncesinin de sahneye çıktığı bir devirdir ve burada felsefe ve filozofların kendilerine yükledikleri en önemli misyon da tabiî olarak söz konusu ilişkinin doğurduğu problemlerin çözümü ile ilgili bulunmaktadır. Tarihî süreç içinde Kur an ve Sünnet merkezli İslâm dini çevresinde Tefsir, Hadis, Hukuk, Kelâm gibi dinî ilimler kurulup gelişirken, tabiatıyla biraz geç olmakla birlikte, sonuncusuyla belli derecelerde ortak problemleri paylaşan

İbn Sina Felsefesinde İnsan ve Alemdeki Yeri

İnsanı iki boyutu açısından kavramaya çalışır. Metafizik açısından nefs, semavi bir ilkeden gelip insan bedenine ilişerek ona "benliğini" kazandıran manevi bir cevherdir. İbn Sina özellikle insanın akli idrakleri konu Diğer yandan nefs, "tabii organik cismin ilk kemali" olarak insan bedenini fiziki bakımdan yönetir. İnsanın beslenme, büyüme, üreme, hareket, düşünme ve bilme işlevleri bu metafizik cevhere ait güçlerin bedeni yönetmesiyle gerçekleşir. Prof. Dr. Ali Durusoy bu çalışmasında filozofun ortaya koyduğu nefs teorisinde insanı nasıl tanımladığını; psikolojik, epistemolojik ve eskatolojik boyutlarıyla onun alemdeki konumunu nasıl tasarladığını inceliyor. Yazar, İbn Sina'nın özgün eserlerini titiz bir şekilde ve disiplinli bir araştırmayla inceleyerek İslam ve Ortaçağ Felsefesi çalışmalarına önemli bir katkı sağlıyor.

Dini Hayatın Psikososyal Temelleri

Elinizdeki eser, değerli hocamız Ali Murat DARYAL ın çeşitli dergilerde değişik tarihlerde yayınlanan yazılarından ve röportajlarından oluşmuştur. Hocamızdan bu yazı ve röportajların kitaplaştırılmasını defalarca istememize rağmen bunu sürekli erteledi. Daha da önemlisi, bizim yapmamızı da engelledi. Belki haklı gerekçeleri de vardı. Ama çeşitli çevrelerden yükselen talep dalgası karşısında hocamız daha fazla direnemedi ve biraz da bizim üstelememizi durduramadı. Bunun üzerine bu yazı ve röportajları bilgisayarda dizdik ve düzenledik. Esere verilecek çeşitli ad seçeneklerinden Dinî Hayatın Psiko-Sosyal Temelleri ni tercih ettik. Bazı yazı ve röportajlarda; değişik tarihlere ait oluşlarından dolayı kaçınılmaz tekrarlar bulunabilir. Bizce bu o kadar önemli sayılmaz. Çünkü önemli olan bu yazı ve röportajların yayınlandıkları tarihlerdeki tazeliğini bugün de korumaya devam ediyor olmalarıdır. Sonuç olarak: nüfus kağıdımızda Dini: İslâm yazıldığı için Müslüman olmamalıyız.

Din Sosyolojisi

Yazar ın ilk önce Almanca olarak yayınlanan "Einführung in die Religionssoziologie" (1931), (Din Sosyolojisine Giriş), adlı eseri iyi bir kabul gördü. Bu hüsnü kabulün yanısıra bir Amerikan Üniversitesinde verdiği din sosyolojisi dersleri için konunun bir taslağını İngilizce olarak hazırlamak arzusu da onu bu çabalarını devama zorladılar. Halihazır hülâ-sanın gayesi verilecek derslere esas teşkil etmektir; onun veciz özelliği de buradan ileri gelmektedir. Bizimkilere yakın bazı meseleler sistematik ve tarihî ilahiyatta, din biliminde, siyasî nazariyede, sosyal bilimlerde, felsefede, filolojide ve antropolojide incelenmektedirler. Sosyal bilimlerin değil fakat din biliminin uzmanı olan Yazar, içerisinde kültürel antropolojinin önemli bir rol oynamak zorunda olduğu bir çalışma olan dinin tedkiki ile sosyal bilimleri birbirinden ayıran uçurumun üzerine bir köprü inşa edildiğini görmenin bu gün dahi arzu olunacak bir şey olduğuna inanmaktadır. O, bu husustaki katkısını, mükemmel olduğu i

Ziya Gökalp Sosyolojisinin temel İlkeleri

Tarih : 24 Aralık 2007 12:29 Ölümünden 74 yıl sonra Gökalp in ülkemizdeki kavram tartışmalarına bir ışık tutup tutmayacağı meselesi, bugün her aydının aklına gelebilecek hususlardan en önemlisini teşkil etmektedir. Bir vakitler, bir başka türdeki kaotik durumu yaşayan toplumumuza uzlaştırıcı ve gerçekci nitelikleriyle yön veren Gökalpci düşüncenin, günümüz değişen şartları karşısındaki yerini tespit etmek yararlı olacaktır. Çünki, birçok toplum meselelerimizin çözümlenmesinde bugün bile aydınlarımızın çoğu kez tanzimat (Reform) doğmalarından ileri gidemediğini biliyoruz. Bu bakımdan, Gökalpci düşünce biçiminin yeni bir eleştirisini ortaya koymak, hem onun sosyoloji sistemini belirtmek hem de farklılaşan veya zindeliğini kaybetmeyen yönlerini anlamamız açısından önemlidir kanaatindeyiz. Bunun için de, herşeyden önce Gökalp sosyolojisinin özünü teşkil eden; kültür (hars), uygarlık (medeniyet) ve Batılılaşma (Asrileşme, Garplılaşma) kavramlarının günümüz açısından değerlendirilmesi gerekmektedir

Kültür Sömürgeciliği

Sevgili okur, daha söze başlarken seni şaşırtırsam beni bağışla. Burada yazdıklarımın birçoğu sana şimdiye değin okuduklarının dışında, yadırgatıcı, şaşırtıcı, inanılması güç, hatta saçma gelebilir. Buna hiç şaşmam, çünkü toplumumuzun, özellikle, devrimci olsun muhafazakar olsun, aydın kesimlerinin bu konuda kendine göre bir şartlanmışlığı vardır ve kendini bu şartlanmıştık dışına çıkararak, konuya yansız bir gözle bakamayan herkes meseleyi alışılmış bir biçimde, ele almakta, pek ince düşünme, ince eleyip sık dokuma kaygısına düşmeden, ona göre yüzeyden değerlendirip geçmektedir. Bu kitabı okuduğunuzda, toplumumuzdaki oluşumlara ve anlam vermekte güçlük çektiğiniz bir takım davranışlara, bugüne değin alışık olduğunuzdan çok farklı bir gözle bakacak, belki yalnız bugüne değil düne de çok farklı ve anlamlı yorumlar getirmeyi düşünecek, getirebileceksiniz. Burada okurumdan birinci dileğim benim söylemek, kendisine iletmek istediğimi sabırla anlamaya çalışması, yazdıklarımda kendi düşün