Hakim et-Tirmizi

Süneni Tirmizi Naşirun

Müessesetü'r-Risale Naşirun İzzeddin Dalli İmad Et-Tayyar Yasir Hasan Sayfa Sayısı : 1488

Kalbini Bul

Şehvetlerin karanlığı kalbi kuşattığında kalp, Allah’ın emrini tercih edemez, hakları eda edemez ve şükredemez hale gelir. Bu durumda kalp, ya şehvetlere bağlanıp bu karanlık içinde kendisini kaybeder ya da şehvetlerin hazzından uzak durur. Eğer kendisini Allah’tan alıkoyan şeylerden uzak durmaya devam ederse marifetin nuru kalbi aydınlatır. Bu nur sayesinde kul, Allah’ın rabliğini, her şeye nüfuz eden kudretini ve her şeyi hâkimiyeti altına alan otoritesini görür. Bütün her şeyin Allah’ın iradesine göre olduğunu anlar. Böylece cisimsel arzuların karanlığında kaybolan kalbini bulur. Kalbini bulunca “Göklere ve yere sığmadım ama mümin kulun kalbine sığdım” kudsî hadisini idrak ederek kendisini ve Rabbini tanır. Tirmizî’nin bu kitabı, kulun kendisini kalbinde ve kalbinde de Rabbini bulma sürecini herkesin anlayabileceği bir dille anlatıyor. Kitabın Bölümleri: Birinci Bölüm: RIZIK, RIZA VE SABIR İkinci Bölüm: NEFS RİYÂZETİ (EĞİTİMİ) • Yakîn Neyle Elde Edilir? • Kalbin Temiz Olması Ne Demektir? • Kalbin Niteliği • Bilgisi Kalbinde Yer Etmeyenin Durumu Nedir? • Yardım Nedir? • Mücâhede Nedir? • Hevâ Nedir? • Hevânın Sonu Nedir?

Edep Ya Hu

Allah “Allah yolunda hakkıyla mücâhede edin” (Hacc 22/78) buyurmuştur. Hakkıyla mücâhede etmek, kişinin nefste bulduğu dinî ya da dünyevî her türlü sevinci yok etmesidir. Her türlü iyi amelde lezzet ve eğlenceden bir pay bulunur. Bu durum kişi için iyi bir şey değildir. Bu kimse için uygun olan kendisini lezzetten korumak gayesiyle başka bir amele geçmesidir. Çalışıp çabalayarak elinden geldiğince bunu yaptığı takdirde Allah çabucak ona bunun karşılığını verir. Allah’ın ona vereceği karşılık ise kalbini nurlara açık hale getirmesidir. Bu nur kalbi aydınlattığı zaman nefs kendisine verilen bu güzel şeyler aracılığı ile kendisini dünyanın lezzet ve arzularından alıkoyacak bir şey bulur.Sûfiler, “Bütün yollar edepten ibarettir” derler. Edebin esası Allah’a karşı edeptir. Allah’a karşı edep ise insanı bir şekilde bütün mahlûkata karşı da edepli hale getirir. Yunus Emre’nin “Yaratılanı sev Yaratan’dan ötürü” sözünde ifade edilen de, Allah’a karşı edep neticesinde oluşan merhamet ve tevazunun bütün yaratılmışlara yansımasıdır. Peki Allah’a karşı edep nasıl olacaktır?Hakîm Tirmizî elinizdeki kitapta bu sorunun cevabını vererek dış organlarımızdan kalbimize varıncaya değin her bir azanın Allah’a kulluk derecesine ulaşmak için nasıl yönetilmesi gerektiğini anlatıyor. Gerek bireysel gerekse toplumsal hayatta kulluğun tezahürlerinin neler olduğunu inceliyor. Kişinin bütünüyle nasıl Allah’a yöneleceği; düşüncesini, sözünü, bireysel ve toplumsal bütün davranışlarını nasıl bu yönelişe uygun hale getireceği konusunda rehberlik yapıyor.Kitabın Bölümleri:Birinci Risale: Müritlerin Âdâbı• Giriş: Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla • Kalbin Islahı ve Devası, Fesadı ve Hastalığı Nedir? • Dostluk ve Sevgi (Velayet ve Muhabbet) Nedir? • Akıl ve Kalp Aydınlanması • Kalp: Gizli Hazine • Heva ve Vesvese • Vesvesenin Türleri ve Vesveseden Kurtuluşun Çareleri • Kulluk • Allah’a Ulaşmanın Sırrı: Güzel Ahlak • Hz. Peygamber (sav) ve Ashabının Dünya NimetlerineKarşı Tutumu • Allah’ın “Sizin en değerliniz, Allah’tan en çok sakınanızdır” (Hucurat, 13) Ayeti ve Bilgisi Az Olduğu Halde Takva Sahibi Olan Kimsenin Çok Bildiği Halde Takva Sahibi Olmayan Kimseye Tercih Edilip Edilmeyeceği Hakkında • Farzlarda Gösteriş Olmadığını Söyleyen Kimsenin Sözü Hakkında • Takva ve Vera’ Arasındaki Fark Hakkında • Allah’ın “Evlerde yemek yemek” Meselesinden Bahsettiği Yerde Geçen “Ya da dostlarınız” Şeklindeki İfadesi Hakkında • Allah’ın “Görünen kısımlar hariç ziynetlerini açmasınlar” (Nur 24/31) Sözü Hakkında • “Allah’ın size lütfu ve merhameti olmasaydı, pek azınız hariç, muhakkak şeytana uyardınız” (Nisa 4/83) Sözü ile Buradaki Azın Kimler Olduğu, İstisnanın Anlamı Hakkında • Kalbinde Küçücük Bir İyilik Bulunan Kimsenin Cehennemden Çıkarılacağı Şeklindeki Söz ile O Kimsenin Allah’ın Dışında Bir İlah Olmaksızın Cehennemden Çıkışının, Kendi İyilikleriyle Cehennemden Çıkışından Evla Olduğu Hakkında • Allah’ın İpine Bağlanmak ile Allah’a Bağlanmak Hakkındaİkinci Risale: Kazancın Açıklaması• Kulluk ve Geçim • Peygamberler Geçim Temini İçin Gayrette Örnektirler • Rızkın Ezelde Takdir Edilmesi ve Rızık Yollarını Arama • Allah’ın Resulü’nün (sav) Rızkı • Allah Neden Rızka Kefil Olduğuna Dair Yemin Etti?

Nefsinin Arzularından Kalbini Temizle Edebun Nefs

Hakim et-Tirmizi, İslam tarihinin gurur duyduğu İslami şahsiyetlerin en büyüklerinden sayılır. İlmin parlak olduğu, uzun süre dünya medeniyetinde etkili olan marifet kaynaklarının açıldığı bir dönemde yaşamıştır. Bu dönemde insanlara yol göstermiş ve nefis eğitimi için bir metot ortaya koymuştur. Hakim et-Tirmizi, hadis ilmi alanında akla gelen en önemli isimlerden biri olmasının yanında, tasavvuf alınında da çok önemli eserler vermiştir. Bunlardan bir olan Edebu'n Nefs'de; kişinin nefsinin hevâ ve arzularını kontrol altına alabilmesinin kalbini temizlemesi ile mümkün olabileceği ayet ve hadislerle desteklenerek, son derece sade ve anlaşılır bir dil ile anlatılmıştır.

Nefs Terbiyesi

Elinizdeki kitap, Tirmizî’nin ayet ve hadislerden hareket ederek nefsin yetkinleşme sürecini ele aldığı bir eserdir. Tirmizî bu eserinde kişinin ideal bir kul olabilmesi için yükümlü olduğumuz ibadetlerin yanında pek çok pratiği de icra etmesi gerektiğini ortaya koyar. Bunun için öncelikle nefsin tabiatını ele alan Tirmizî, yaratılış, ruh-beden ilişkisi ve dünya hayatının manevi yaşantımız üzerindeki etkiler ve bu etkileri en aza indirmeye yönelik davranışlar üzerinde durur. Bu yönüyle eser, ilk dönem mutasavvıflarının riyazet ve mücâhede yöntemlerine nasıl baktıklarını ve bu pratiklerini nasıl temellendirdiklerini takip edebileceğimiz en önemli kaynaklardan biri olarak temayüz eder.

Kulluğun Mertebeleri

el-Hakîm et-Tirmizî, İslam tarihinin gurur duyduğu İslamî şahsiyetlerin en büyüklerinden sayılır. İlmin parlak olduğu, uzun süre dünya medeniyetinde etkili olan marifet kaynaklarının açıldığı bir dönemde yaşamıştır. el-Hakîm et-Tirmizî, kendisine en çok ihtiyaç duyulduğu kritik bir dönemde ortaya çıkmıştır. Bu dönemde insanlara yol göstermiş ve nefis eğitimi için bir metot ortaya koymuştur “Menâzilu’l-İbâd mine’l-İbade” veya “Menâzilu’l-Kâsidîn ilallah” el-Hakîm et-Tirmizî’nin, kulların Allah’a ulaşma yollarını açıkladığı bir kitabıdır. Bu kitap, Hakîm’in, kendisine iletilen bir isteğe yani mertebelerin özelliklerini bilmek isteyene cevabıdır. Hakîm, kitabın mukaddimesinde şöyle der: “Siz, benden İslam’da kulların mertebelerini tavsif etmemi istediniz. İşte ben de size her mertebeyi, tavsifime delil olacak şekilde, indirilen kitaba ve rivayet edilen haberlere göre anlatacağım." el-Hakîm et-Tirmizî, bu kitabı iki ana bölüm halinde tasnif etmiştir. Birinci bölümde mertebeleri ve bu mertebeler ehlinin özelliklerini anlatmıştır. İkinci bölümde de birinci bölümde zikrettiği her mertebeye kitap ve sünnetten deliller getirmiştir.

Namaz ve Namazın Hikmetleri

Hakim et-Tirmizi bu değerli eserinde namazı bütün yönle-riyle yirmi bölümde ele almış ve namazın amaçlarını, diğer ibadetler içindeki yerini ve önemini Kur'ân ayetleriyle ve bazıları kudsi olmak üzere hadislerle destekleyerek açıklamıştır. et-Tirmizi, konunun kolayca anlaşılması, bütünüyle aydın-lanması ve bir karışıklık doğmaması için basit bazı örnekler getirip açıklama yapnnaktadır. Müellif, kitabında namazın peygamberler katındaki yerini ve önemini, kıyamet günündeki değerini, namaz hakkında söylenmiş sözlerin izahını, namaza dikkat etmenin ehemmiyetini de açıklamaktadır. Müellif ayrıca zikir, tesbih, Allah'a ibadetlerle yönelme, namaz-da duruş, abdest, namazın kullar indindeki ve diğer ibadetler arasın-da Allah katındaki konumu, namaz vakitleri, tahiyyât, selam gibi namaza bağlı konulara da vurgu yapmaktadır.

Kalbin Anlamı Tirmizi

Kalp, sadr, fuad ve lüb.. Aralarında ince farkların olduğu bu iç güçler ya da kalbin 4 makamı Tirmizi´ye göre Allah´ın nurlarından birisiyle ilgili ve irtibatlı. Din nuruyla, iman nuruyla, marifet nuruyla ya da tevhit (birleme) nuruyla.. Yani insan sadece kalbiyle Müslüman, mümin, arif ve muvahit (birleyen) olabiliyor. Ancak kalp aynamızı gerektiği gibi parlatmadığımızda aynı iç güçler kötülüğü emreden ya da kendini kınayan nefsle de irtibata geçebiliyor.