Hasan Elik

Dini Özünden Okumak

Bilinmektedir ki din; bidayetten günümüze kadar insanlığın hayatında kesintisiz olarak yer alan ve yaşamın her alanında insanın mutluluğunu amaçlayan alternatifsiz bir kurumdur. Kitabî dinin en son ve insanlığın gelişmesine paralel olarak en gelişmiş şekli olan Hz. Muhammed in tebliğ ettiği İslâm, yalnız bir inanç olarak değil, aynı zamanda medeniyet kurmuş bir din olarak insanlığa ve özellikle milletimize çok şey vermiş, kuruluşumuzda ve kurtuluşumuzda hayatî rol oynamıştır. İnsanlığın yolunu aydınlatan bir ışık ve bir rahmet kurumu olarak varlık ve hayata sevgiyle bakmayı öğütleyen İslâm, bir süreden beri kendisinden bekleneni verememekte, içte ve dışta ciddî tartışmalara konu olmakta, insanlığı birleştirici rolü, yerini ihtilâflara, çatışmalara ve bölünmelere bırakmış görünmektedir. Bunun bizce sebeplerinden biri, bilgi kifayetsizliğidir. İslâm, kitap/bilgi eksenli bir din olduğuna göre, ondan yeterince yararlanmak için okumanın, düşünmenin gereği açıktır.

Kur'ân'ın Korunmuşluğu Üzerine

Lafızcı-parçacı yaklaşımın ve rivayet tefsirinin etkisiyle birçok Kur’ân yorumcusu, bazı ayetlerden hareketle Kur’ân’ın nüzûl öncesinde O’na müdahale etmek isteyen cin-şeytan gibi varlıkların; nüzûl sonrasında ise, O’nu tahrif etmek isteyen insanların müdahalesine karşı ilahi korumanın teminatı altında olduğunu söyleyerek, bugün orijinali elimizde mevcut olan Kur’ân’ın işte bu koruma sonucu aslını muhafaza ettiğini ileri sürmüşlerdir. Bu tezi ispat etmek için de, bazı ayetler bize göre mana akışına ve anlam örgüsüne uygun olmayan görüş ve yorumlara tâbi kılınmıştır. Elinizdeki eserde bu görüşler irdelenerek konuya; ilâhi koruma açısından değil, muhataplarının vahye karşı tutumu açısından yaklaşılmıştır.

Kurân Işığında Farklı Konular Farklı Yorumlar

Özgün çalışmalar yapmak ve yeni fikirler ortaya koymakla mükellef olan akademik çevrede: “Yeni bir görüş ortaya koyarsam, acaba bana ne derler?” kaygısı, bir tür çevre baskısı söz konusudur. Bu endişeye kapılmayarak şahsî fikirleri açıkça ifade etmek veya hâkim kanaat ve düşünceye muhalif olan ilim adamlarının görüşlerini ortaya koymak, onları benimsemek neredeyse ‘cesaret’ olarak nitelendirilmekte, bu da ilmî çalışmanın ve fikrî gelişmenin önünde büyük bir engel teşkil etmektedir. Birbirinin şahsiyetini rencide etmeden, sadece ilim ve fikir üzerinde yoğunlaşarak, tam bir ilmî istiklâl ve fikrî hürriyet içinde serdettikleri ‘farklı görüşler’ sayesinde yaşadıkları çağı aşmış olanların bugünkü durumlarının sebeplerinden biri, belki de birincisi, bizce budur.