Hidayet Aydar

Klasikten Moderne Seçme Tefsir Metinleri

Bu eseri ortaya koymamızdaki öncelikli hedefimiz, gittikçe sayıları artmakta olan İlahiyat Fakültelerimizde okuyan öğrencilerimize Tefsir dersiyle ilgili bir ders kitabı hazırlamaktır. Aynı zamanda dersi verecek olan öğretim elemanlarımıza da hazır metin sunarak kolaylık sağlamaktır. Bu amaçla Tefsir alanındaki en eski metinlerden başlayarak günümüze gelinceye kadar yazılmış ve tanınmış, ilgi görmüş tefsirlerden bazı pasajlar seçip sunduk. Esere isim verirken kullandığımız ?Klasikten Moderne derken bunu kastettik. Bu metinlerden önce tefsiri yazan müfessirin hayatı, yaşadığı dönem, tefsirdeki mahareti gibi hususlarda bilgiler sunduk. Metin aldığımız tefsiri, tefsirin özelliklerini de verdik. Şayet eser Türkçe'ye tercüme edilmişse bunu da belirtip tercüme hakkında bilgilendirme yaptık. Sonra metni sunduk. Kitapta, sahabe döneminden başlayarak günümüze kadar 30 tefsire yer verdik. Müfessirlerin vefat tarihini esas alıp kronolojik olarak sıraladığımız bu tefsirlerin 1/3'ünü son dönem tefsirlerinden aldık. Zira eski dönemlerde yazılmış tefsirlerimizi çoğunluk itibariyle biliyorsak da son dönemlerde yazılmış olanları yakından tanımıyoruz. O yüzden bunları öne çıkarmaya gayret ettik.

Hanım Müfessirler

Bu kitapta, Kur'ân'ı daha doğru anlamak için Tefsire bir şekilde katkı sağlamış olan hanım müfessirleri inceledik. Bilhassa Hz. Peygamber'in eşlerini ve onlarla ilgili ayetleri zikrettik. Kur'ân'ın tamamını tefsir etmiş olanları incelediğimiz gibi, bir kısmını, hatta bir sûresini, icabında bir ayetini dahi, tefsir ilmi esasları çerçevesinde yazmış olanları da ele aldık. Tefsiri tamamlanmış olan hanımlar olduğu gibi, tefsiri eksik kalmış hanımlar da vardır. Henüz tefsirini yazma işini sürdüren hanımlar da bulunmaktadır. Bütün bunları da bu kitapta işledik. Hayatları/sîretleri hakkında bilgi elde edebildiğimiz müfessir hanımlarımızın hayatını zikrettikten sonra eserlerini bizzat inceleyerek tanıtmaya çalıştık. Ancak ulaşamadığımız bazı eserleri, ikinci el kaynaklardan tanıtmak zorunda kaldık. Bizzat inceleme imkânı bulduğumuz tefsirlerde; Havva'nın yaratılması, bazı İsrail oğullarının maymuna dönüştürülmesi, çok evlilik, kadının dövülmesi, miras ve şahitlik konusundaki değerlendirmeleri ve benzeri tartışmaya açık ayetlerin tefsiriyle ilgili görüşlerini özellikle vermeye gayret ettik. Şayet, bu konularda gelenekten farklı bir bakış açısı geliştirmişlerse, onu öne çıkarmaya çalıştık. Ayrıca merak eden okuyucumuz, bizzat görüp okusun, üslubunu görme imkânı elde etsin diye, incelediğimiz bazı tefsirlerden birkaç sayfa örnek metin sunduk. Hazırlanması bize nasip olan bu kitabın, alanında yazılmış ilk ve tek eser olduğunu söyleyebiliriz.