İbn Hazm

Güvercin Gerdanlığı

Bu eseri okuyup da anlatılanların içinde kendisinden mutlaka bir şeyler bulmayan tek kişi gösterilemez. Çünkü sevgi ve dostluk bütün insanların ortak duygusudur. İlk insandan son insana kadar, dünyada aşkı az ya da çok tatmayan, o yüzden acılar içinde kıvranmayan birinin çıkmış olması mümkün değildir. Âşık ile sevgili arasında yaşanan acı tatlı bütün olup bitenler hakkında bilgi veren satırları okurken zaman zaman kendinizden bahsedildiğini hissedeceksiniz. Öte yandan dostlar, ahbaplar ve arkadaşlardan söz edildiği kısımlarda da, dost görünüp sizin yüzünüze gülen, arkanızdansa kuyunuzu kazmaya çalışan ikiyüzlü tanıdıklarınızla bu eserde sık sık karşılaşacaksınız. Bir bakıma da bu eser tam bir öğütler kitabı, ders alınması gereken bir ibretler demetidir. Ayrıca bu eser tarih sosyolojisi, Endülüs’te yaşanan olaylar, o dönemin toplum yapısı, sosyal yaşantısı gibi konularda da eşi benzeri bulunmaz bir kaynaktır. Kurtuba’ya Ağıt: Eserin ek bölümünde, kaybolmuşken sonradan bir İspanyol araştırmacı tarafından bulunan İbn Hazm’ın güzelim şehir Kurtuba’ya, kaybedilen diyar Endülüs’e yazdığı yürek yakan bir ağıt bulunuyor.

Erdemli İnsanın Yol Haritası

Ülkemizde daha ziyade Güvercin Gerdanlığı kitabıyla tanınan ve bilinen İbn Hazm, Erdemli İnsanın Yol Haritası'nda gencinden yaşlısına, öğrencisinden öğretmenine kadar herkesin ve her kesimin dikkate alması ve uygulaması gereken öğütlerde bulunuyor. İbn Hazm, Endülüs’te devletin karar merkezinde bir bakanın oğluyken, iç savaşta tüm varlığını ve mevkiini kaybetmiş, yoksulluğa düşmüş, ülkesini terk etmek zorunda kalmış, çok çile çekmiş bir ilim adamıdır. Onun için bu kitaptaki tespitler ve nasihatler, bire bir yaşanmışlıklara, ispatlanmış bilgi ve belgelere dayanıyor: Kendi eksikliklerini başkalarından daha iyi görüp bilene ne mutlu! Senin kusurlarını senin yüzüne vuran kişi, seninle dostluğunu devam ettirmek isteyendir. Şöhret olma arzusu, kesinlikle yersiz ve yararsız bir arzudur. Bunun yerine akıllı kişi, sadece erdemlerini, ibadet ve güzel davranışlarını artırmaya özlem duymalıdır. Çünkü bunu yapan kimse güzel bir adla, mükemmel bir övgüyle, tam bir iyilikle ve saygın özellikleriyle anılmayı hak eder. Dahası bunlar onu Yaradanına yaklaştırır ve Rabbinin katında anılmak gibi eşsiz bir şan ve şöhret kazanmasını sağlar. Böylece de namı ve şanı sonsuza dek sürer gider.