M. Akif Özdoğan

Arap Gramerinde Mecaz

Bu kitapta, Kur'ân-ı Kerim, şiir divanları, dil ve gramer eserlerinden hareketle, gramer yapılarının aslî kullanımına kısaca yer verip, gramer yapılarının aslî anlamı dışında veya farklı biçimlerde kullanımını ele aldık. Lisan üstü derslerimde ve akademisyenlerle yaptığımız sohbetlerde böyle bir çalışmanın lüzumunu gördüm ve bu konuda bir çalışma yapmam hususunda beni teşvik ettiler. Uzun süren araştırma ve incelemeden sonra böyle bir eser ortaya çıkmış bulunmaktadır. Bu kitabın, akademik çalışma yapan araştırmacılar ve alana ilgi duyanlar için önemli bir referans kaynağı olacağını ümit ediyorum.

Arap Dili ve Belagatında Lafız ve Anlam

Bu kitapta, belâgat kapsamında ortaya konan teorilerden hareketle, belâgatte lafız-anlam ilişkisini ortaya koymaya çalıştık. Girişte, dil bağlamında lafız ve anlam olgusu genel hatlarıyla ele alınmıştır. Birinci bölümde, lafız-anlam olgusunun ortaya çıkış nedenleri incelenmiştir. İkinci bölümde, lafız ve anlamın kavramsal alanı ele alınmış; bu çerçevede, konuyla ilgili temel kavramlar, lafız ve anlamın belâgatle ilişkisi, belâgatte lafız-anlamla ilgili kavramlar, lafız ve anlamın ayrışmazlığı ve lafzın anlama delâletinde etkili olan unsurların ne olduğu konuları irdelenmiştir. Üçüncü bölümde, lafız, anlam ve bu ikisi arasındaki ilişki üzerine, klasik dönemde geliştirilen teoriler ele alınmış ve bu teorilerin sahiplerinin konu ile ilgili bakış açıları değerlendirilmiştir. Ayrıca bu yaklaşımlara göre edebî sanatların tasnifi ve konu ile ilişkisi tespit edilmiştir. Dördüncü bölümde ise modern dil biliminde, lafız ve anlama yaklaşımlar, klasik dönem ile yer yer karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Bu çerçevede yapısalcılık, semantik (anlambilim), üslûp, belâgat (retorik) ve iletişim bilimlerinin, lafız ve anlamla ilişkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır.