Mustafa Kurt

Arap Dilinde Cer Harfleri

"Hicrî III. Asırdaki Tefsir Çalışmaları ve İbn Kuteybe nin Tefsir Anlayışı" adlı doktora tezi çalışması esnasında İbn Kuteybe nin "Te vîlü Müşkili l-Kur ân" adlı eserinin "Bâbu duhûl-i ba dı hurûfi s-sıfâti mekâne ba d" ve yine İbn Kuteybe nin "Edebü l-Kâtib" adlı eserinin "Kitâbü l-Ebniye (Ebniyetü l-Efâl)"nin aynı başlıklı bölümünde cer harflerinin birbirinin yerine ve başka edatlar yerine kullanıldığını görünce bu konuda bir çalışma yapma gereğini tesbit ettik. Ayrıca "Arapça-Türkçe Kök Fiil Sözlüğü" ve "Arapça da Edatlar ve Kur ân dan Örnekler" adlı henüz yayınlanmamış çalışmalarımızı yaparken ve M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Hazırlık Sınırlarındaki Arapça yla alakalı muhâdese, gramer ve metin derslerinde fiillerin cer harfleriyle kullanılışını öğrencilere izah ederken düşündüklerimizi gerçekleştirmek ve Arapça daki cer harflerinin birbiri yerine veya başka edatların yerine kullanımını açıklamak maksadıyla "Arap Dilinde Cer Harfleri" üzerine kapsamlı bir çalışma yapmanın çok gerekli ol

İbni Kuteybe ve Tefsir Anlayışı

Hicrî I. asırdan itibaren Kur ân tefsiri ile ilgili çalışmalara başlanıldığı, Hicrî II. asırdan itibaren de müstakil eserlerin te lif edildiği görülmektedir. Bu ilmî faaliyetler neticesinde, zengin bir tefsir literatürü ortaya çıkmıştır. Biz, bu ilmî faaliyetlerden Hicrî I-III. asırlara ait olan Kur ân tefsiri ile ilgili çalışmaları tesbit etmeye, özellikle Hicrî III. asır ve bu asırda yaşamış çok yönlü âlimlerden İbn Kuteybe nin tefsir anlayışını ve onun bu konudaki kendine has metodunu ortaya koymaya çalıştık. "Garîbü l-Kurân ve Garîbü l-Kurân a dâir Müstakil Eserler" adlı İlâhiyat Yüksek Lisans Tezimizi hazırlarken, "Garîbü l-Kurân" mevzuunda müstakil eser yazmış bulunan İbn Kuteybe nin dikkatimizi çekmiş olması, bizi bu konuyu işlemeye şevketti. Bunun için onun yetiştiği asırdaki çalışmalara anahatlariyle temas etmeyi zaruri gördük ve o asırdaki tefsir çalışmalarını tesbit etmekle işe başladık. Îlim adamı olarak İbn Kuteybe nin hayatı ve eserlerini, özellikle "Te vîlü Müşkili l-