N.Ahmet Özalp

Okları Kırılmış Kirpi

Refik Halid'in muhalif bir yazar olduğu dilden dile dolaşan bir söylencedir. Buna karşılık, bürokratik görevi bir yana bırakılarak tutumunu yansıtması gereken eserlerine bakıldığında, onun muhalifliğini gösterecek ciddi bir kanıta rastlanamaz. Bir yazarın muhalif tutumunun ancak yazarlık dışındaki bir alanla bağlantı kurularak dillendirilmesi ancak bizde görülebilecek bir garabettir. Öyleyse eserlerinin durumu, onun muhalif bir yazar olmadığım, hakkındaki söylencenin tümüyle bir yakıştırma ya da yanılsamaya dayandığını mı gösteriyor? Bu soruya paradoksal biçimde hem "evet" hem de "hayır" yanıtını verebiliriz. Evet, çünkü söz konusu eserlerin 1940'tan başlayarak yapılan yeni baskılarında, gerçekten de onun bir muhalif olduğunu gösteren ciddi bir veriye rastlamıyoruz. Hayır, çünkü bu eserlerin yeni basımları ile onun muhalif kimliğini belirginleştiren özgün basımları aynı içeriğe sahip değil. Başka bir deyişle onun muhalifliğini belgeleyen eserler, yeni basımlarında budanarak tek parti rejiminin kabul edebileceği bir içeriğe dönüştürülmüştür.

Binbir Gece Masalları(resimli Ay Çevirisi)

Binbir Gece Masalları, bütün bir Doğu kültürünün ortak ürünüdür. Eski Çin´den Hint´e, Mısır´dan İran´a uzanan ve son şeklini İslâm uygarlığı içinde alan bu büyük anlatı geleneği, aynı zamanda Doğu bilgeliğinin de bir aynasıdır. Dünyanın bütün dillerine çevrilen Binbir Gece Masallan´nın dilimize eksiksiz ve kusursuz bir çevirisi henüz yapılamamıştır. Yapılan çeviriler arasında, dili ve anlatımı açısından en ilginç ve özgün olanı ise, Türkçenin klasikleştiği dönemde yapılan ve bir bütün hâlinde ilk kez kitaplaştırılan Resimli Ay çevirisidir. Resimli Ay çevirisinin yeniden yayımlanması, hiç kuşkusuz tarihsel bir görevin yerine getirilmesidir. Ama bizi asıl ilgilendiren, meraklılarına, Binbir Gece Masalları´nı görkemine yakışır bir dil ve anlatımla okuma imkânı sunulmasıdır. Bu yayımın, bize dil bilinci kazandıracağına, dilimizin güç ve zenginliğini yeniden görmemizi, kavramamızı sağlayacağına inanıyoruz. (Arka kapak yazısı)