Necip Taylan

Mantık Tarihçesi Problemleri

İnsanoğlu nun en büyük özelliklerinden birisi düşünmesidir. İnsanın çok eskiden beri bir de "düşünen varlık" diye tarif edilmesi, bu temelli özelliğinin ifadesidir. Mantık, düşünmenin kanunlarını inceleyen bir saha olması itibariyle, bildiğimiz kadarıyla ikibin beşyüz yıllık bir geçmişe sahiptir. Kurulduğundan beri, diğer araştırma sahalarına göre çok büyük değişme ve ilerleme göstermiş olmamakla beraber, mantık ın da tarihi içinde geçirdiği bir tekâmül seyri vardır. Her araştırma sahası, her ilim kendi tarihî tekâmülü ve üzerindeki münâkaşalarla beraber mütalâa edilirse en iyi şekilde kavranabilir. O nedenle bizim buradaki amaçlarımızdan bir de, mantığın, günümüzde içinde bulunduğu yerini ve durumunu göstermek, özellikle de felsefe ve ilahiyat öğretimine yardımcı olabilecek mantık bilgisi verebilmektedir. Bu sebeple mantık ın tamamlanmış bir konu olmadığı, onun gelişme ve değişme imkânlarını da kendinde beraber taşıdığından hareketle, biz bu çalışmada onu, tarihi ile birlikte incel

İslam Düşüncesinde Din Felsefeleri

Her çağın, düşünüründen beklediği belli görevler vardır ya da her düşünce kendi döneminin sorunlarına aittir. Bu anlamda insanlığın yürüyüşünde karşılaştığı zihnî problemlerin kimileri çözülüp bir yana bırakılmış olabilir, insanla birlikte her yerde ve her zaman varolduğu söylenen dinin yanında, bir felsefenin de zuhuruyla birlikte başlayıp, düşünce tarihinin gündeminden günümüze kadar hiç kalkmayan mesele olarak felsefe-din ilişkisi, bu durumun belli bir istisnasını teşkil eder. Genel karakteri dinî bir dünya görüşü kurmak olan Ortaçağlar, İslâm düşüncesinin de sahneye çıktığı bir devirdir ve burada felsefe ve filozofların kendilerine yükledikleri en önemli misyon da tabiî olarak söz konusu ilişkinin doğurduğu problemlerin çözümü ile ilgili bulunmaktadır. Tarihî süreç içinde Kur an ve Sünnet merkezli İslâm dini çevresinde Tefsir, Hadis, Hukuk, Kelâm gibi dinî ilimler kurulup gelişirken, tabiatıyla biraz geç olmakla birlikte, sonuncusuyla belli derecelerde ortak problemleri paylaşan

Anahatlarıyla İslam Felsefesi

İslâm felsefesini değerlendirirken onu, İslâmî nasslardan uzak düşünmek mümkün değildir. Çünkü o, bir yanı ile bütün felsefeyi, diğer yanı ile İslâm Dini'ne bağlı bütün aklî ve manevî verileri içine alır. İslâm felsefesi, diğer felsefe cereyanları gibi iyi, güzel, doğru ve hakikat ile meşgul olmuş, Allah ile âlem arasındaki münasebeti izaha çalışmıştır. İslâm'da felsefeyi ve filozoftan Yunan ve Helenistik felsefe mirası ile sanırlandırmak herhalde onu anlamamak demektir.

Anahatlarıyla Mantık

İnsanoğlunun en büyük özelliklerinden birisi de düşünmesidir. İnsanın eskiden beri düşünen varlık diye tarif edilmesi, bu temelli özelliğinin ifadesidir. Gerçekten de düşünen insan için en büyük gayelerden biri gerçeği kavramaktır; fakat bunun için insana rehber olabilecek bir alet, bir araç var mıdır? Bu alet mantık olabilir mi? İşte, tarihsel öneme sahip tartışma böyle bir soru ile başlamıştır. Eğer mantık insanı yanlış düşünmekten koruyan ve gerçeğe ulaştırabilecek olan bir araç ve alet ise bu herşeyden önce öğrenilmesi gereken bir ilim olmalıdır.