Necla Pekolcay

İslami Türk Edebiyatı Mazmun Anahtarları

Bir araştırmanın ilk şartı, o araştırma için gerekli metodu belirlemek, ikincisi de, tesbit edilen metodu geliştirebilmektedir. Metod tesbiti ve geliştirilmesi için gerekli malzemeyi, yer, zaman, maddî ve manevî çevre açısından değerlendirmek, bahis konusu malzemenin hangi gaye için kullanıldığını bilmek de elzemdir. Konumuz İslâmî Türk Edebiyatı olduğuna göre, bu konudaki edebî eserin kültür ve medeniyet dâiresi ile zaman dilimleri içindeki içtimaî, siyâsî ve edebî akımların değişme ve gelişme seyrinin gözden uzak tutulmaması lâzımdır. İslâmî Türk Edebiyatının, Türklerin İslâmiyeti yeni kabulü ile şekillenen ilk dönem metinlerinde, hem Türk kültürü ve İslâm medeniyeti ile ilgili, hem de arkaik unsurlar yer almaktadır. Bu ilk eserlerde millî ve dinî şahsiyetlerin isim ve meziyetleri yanında, darb-ı mesellere, âyet ve hadîs meallerine; eski inançlara bağlı unsurlara, msl. ilm-i tencîm "yıldızlar ilmi", tılsım vb. na rastlanmaktadır. Bahis konusu ilk dönem veya geçiş dönemi metinler

Mehmed Akifin Verdiği Mesajlar ve Tesir Alanları

Öncelikle, İstiklâl Marşı mızın şâiri olarak tanıtılan Mehmed Akif in Türk toplumu üzerindeki etkileri sayılamayacak kadar çok ve çeşitlidir. 1337 (1921) yılının 17 Şubat ında yazılmış ve aynı yılın Mart ayında Resmî Marş hüvviyetiyle kabul edilmiş olduğunu bildiğimiz Millî Marş ı "Kahraman Türk ordusu na ithaf etmekle kalmayıp, TBMM nin 12 Mart 1337 Cumartesi günü 17.45 te biten bir törenle birinciliğini tasdik ve ilân ettiği bu Marş ın karşılığı olan parayı da ordumuza hediye eden Mehmed Akif in, hayâtının son safhasında, "Allah, bu millete bir daha İstiklâl Marşı yazdırmasın!" duasında bulunuşu, onur şahsiyeti hakkında sağlam hüküm verdirebilir. Bu iddiasız kültür askerinin verdiği mesajların, elimden geldiğince, tesbit ve tahlilinin, günümüzdeki ve gelecekteki genç kuşaklara ışık tutacağım düşünerek, bu çalışmaya giriştim. Akif in eserlerinde bir müslüman Türk ün vasıfları ön planda görülmekle beraber, o bütün insanlığa da, İslâm dini esaslarından hareketle, mesajlar veren bir bi

Geçtim Dünya Üzerinden

Bir devrin kapanış yeni bir devrin başlangıç hikâyesine tesadüf eden bir zamanda, Fatih’te eski bir konak yavrusunda dünyaya merhaba diyen ve eski terbiyenin henüz değerlerini yitirmediği bir eğitimden geçen Neclâ Pekolcay’ın 80 yıllık ömründe şahit oldukları, yalnızca bir insanın değil bir devrin hikâyesine tanıklık ediyor. Hâlâ kendine ve iddiasına yakışır tarihi yazılmamış o İslam Ansiklopedisi’nin ilk çalışma heyetinde yer alması, İslâmi Türk Edebiyatı Tarihi sahasının ilk müteşebbislerinden, Yüksek İslâm Enstitüsü İlahiyat fakültelerindeki ilk hoca neslinden ve ilk kadın hocalardan biri olması böyle bir hayatın arkasındaki gündem ve bakışı merak ettiren hususiyetler arasında yer alıyor. Ve belki de en önemlisi, hayata “ben” merkezli değil de “biz” cephesinden bakmanın ne demek olduğunu anlatması onu tanıma iştiyakı doğuruyor.