Süleyman Uludağ

Tasavvufun Dili

Bu kitapta verilen bilgiler, tasavvufun temel kaynakları olan eserlerden alınmış olup üzerinde mutabakata varılan ve ittifakla kabul edilen bilgilerdir. Tabiidir ki, sufiliğe ilişkin bilgiler, bu eserde verilen malumattan ibaret değildir. Ama burada verilen bilgilerin, hem sufiliğin, hem de bu alanda yazılan eserlerin kolay ve doğru anlaşılmasına yardımcı olacağı kanaatindeyiz. Bu eser, daha evvel Tasavvufun Dili adıyla üç kitap hâlinde yayınlanmıştır. Bu eserde ise, birbirini tamamlayan bu üç kitap, tek bir kitapta birleştirilerek, dokuz bölüm hâline getirilmiştir. Diğer bir eser olan Keşf ve Keramet de buna eklenmiştir. Önce, irşad-mürşid-mürid, tasavvuf, tarikat gibi temel tasavvufî kavramlar anlatılmış, ardından, çeşitli sufi akımlar ve zümreler, makbul ve muteber sufi akımlar, merdud ve sapkın(heretik) tasavvufî akımlar üzerinde durulmuş, özellikle ilk sufilerin sade ama derin tasavvufî deneyimlerine işaret edilmiştir. Sonra manevi hâller, yani dinî ve tasavvufî hisler, heyecanlar, coşkular, duygular, duyuşlar, duyumsamalar, tatma ve sufiliği yaşama gibi konular ele alınmıştır.

Tevhidin Sırları Esrarüt Tevhid

Tevhidin Sırları (Esrarü’t Tevhid) Tevhidin Sırları adlı eserde kâmil bir sûfînin nasıl olması gerektigi hususunda açıklayıcı bilgileri okurken yazıldıgı dönemin sosyal, siyasî, askerî, tarihî, ahlâkî ve dinî hayatı hakkında da çok degerli ipuçları sunar. Ayrıca kitapta, tekke hayatı ve düzeni, tekke sakinlerinin gözetmekte yükümlü oldukları âdap, erkân ve usul, tekkelerin gelirleri, giderleri, tekkede ve tekke dısında verilen ziyafetler, halkın ve yöneticilerin tekkeyle olan iliskileri, ulemanın ve hocaların tekkeye ve tekke sakinlerine bakıs açıları, toplumun türlü türlü gelenek ve görenekleri de bahis konusu edilmistir.

İslâm Düşüncesinin Yapısı

14 asır gibi uzun bir zaman dilimi, geniş bir coğrafya ve farklı dinî-kültürel unsurları içinde teşkil eden İslâm düşüncesi birbirini tamamlayan farklı ekollere, meşreplere de kaynaklık etti. Bu eserde dört büyük ekol merkezinde İslâm düşüncesinin bütün boyutları karşılaştırmalı olarak ele alınıyor.

İslam-Siyaset İlişkileri

İslâm toplumu canlı ve hareketli olduğu dönemlerde, ihtiyaçları doğrultusunda kendi meselelerini kendisi ortaya koyuyor ve yine kendisi çözmeye çabalıyordu. Bu meseleler miadlarını ve tabii ömürlerini doldurunca da yerine lüzumlu ve güncel olanlarını koyuyor, eskilerini kültür deposuna kaldırıyordu. Yabancıların dışardan empoze ettikleri çözümler konusunda da son derece dikkatli davranıyordu. Bu eserde İslâm siyasî düşüncesinin iyi bir özeti ve modern dönemde din-siyaset ilişkileri tartışılmaktadır.

Dört Kapı Kırk Eşik İslam Toplumlarında Sufi Gelenekler ve Derviş Tipleri

Ta­sav­vuf İs­lâm ta­ri­hi­nin bü­tün dö­nem­le­rin­de müs­lü­man top­lum­la­rın en yay­gın ve et­kin te­ma­yül­le­rin­den, an­la­ma ve ya­şa­ma bi­çim­le­rin­den bi­ri­dir. As­lın­da her di­nin hat­ta her ide­olo­ji­nin bir mis­tik ta­ra­fı ve bu­na gö­re şe­kil­le­nip ge­liş­miş mis­tik tip­le­ri var­dır. Züht, ta­sav­vuf ve ta­ri­kat dö­nem­le­rin­den ge­çe­rek ge­li­şen ve ken­di­ne mah­sus bir kav­ram­lar dün­ya­sı, bir na­za­ri­yat in­şa eden, pe­şi­sı­ra ku­rum­la­şan İs­lâm mis­ti­siz­mi ta­sav­vuf, ir­fan ve iş­ra­kî­lik ad­la­rı al­tın­da İs­lâm dü­şün­ce­si­nin ana da­mar­la­rın­dan bi­ri ol­muş­tur. Za­hit, mu­ta­sav­vıf, mü­rit, der­viş, sû­fi, ab­dal, şeyh, mür­şit, ku­tup, me­lâ­mi, eh­li ta­ri­kat, sul­tan, çe­le­bi, de­de, pîr, ba­ba, hu­ru­fî, ve­li, bek­ta­şî, ahi, rind, ka­len­der, ev­li­ya, ârif, mec­zup, âşık, mec­nu­n... gi­bi hem ta­sav­vuf ki­tap­la­rın­da hem de ede­bi­yat baş­ta ol­mak üze­re İs­lâm kül­tür alan­la­rı­nın he­men hep­sin­de rast­la­dı­ğı­mız tip­ler İs­lâm ta­sav­vu­fu ve ta­ri­kat kül­tü­rü­nün or­ta­ya çı­kar­dı­ğı bü­yük bir zen­gin­li­ğin ve de­rin­li­ğin işa­ret­le­ri­dir. Sü­ley­man Ulu­dağ’ın eli­niz­de­ki ese­ri, han­gi ad al­tın­da or­ta­ya çık­mış olur­sa ol­sun ve han­gi ni­te­lik­te bu­lu­nur­sa bu­lun­sun; uzun ta­rihi bo­yun­ca müs­lü­man top­lum­lar­da or­ta­ya çı­kan baş­lı­ca ta­sav­vu­fî ha­re­ket­le­ri ve bun­la­rın tip­le­ri­ni tas­vir et­mek, de­ğer­len­dir­mek mak­sa­dıy­la ka­le­me alın­mış­tır. Bu yö­nüy­le ta­sav­vuf ve ede­bi­yat baş­ta ol­mak üze­re İs­lâm ilim­le­ri, kül­tü­rü ve sa­nat­la­rıy­la il­gi­le­ne­cek her­ke­sin müs­tağ­ni ka­la­ma­ya­ca­ğı özel­lik­le­re sa­hip­tir.

Tezkiretül Evliya Ciltli

Feridüddin Attarın (k.s) meşhur eseri Tezkiretül Evliya, Prof. Dr. Süleyman Uludağ çevirisiyle Semerkand Yayınları tarafından yayına hazırlandı. Asırların eskitemediği bu eserde Allah dostlarının hayat hikâyeleri, ibret verici menkıbeleri yer alıyor. Tasavvufî ve ahlâkî bilgiler ansiklopedisi niteliğindeki bu eser Ehl-i sünnetin temel tasavvuf kaynaklarındandır. Tezkiretül Evliya'da engin bir insan sevgisi, ırk ve inanç farkı gözetmeyen bir insanperverlik, derin bir dinî müsamaha vardır. İnsanlığın gösterdiği farklı tezahürler bir yana bırakılarak, bütün insanlarda bir ve aynı olan öz ve cevher üzerinde ısrarla durulmuş ve bu husus ifade edilmeye gayret edilmiştir. Tasavvufî ve ahlâkî bilgiler, umumiyetle menkıbeler biçiminde sade, anlaşılır ve beliğ bir şekilde ifade edilmiştir. Bu kaynak eser, Semerkand Yayınlarının temel eserlerimize verdiği önemi göstermesi açısından da önemli bir kıstas oluyor.