Dört Halifenin Menkibeleri

İsimleri Ebubekir, Ömer, Osman ve Ali... Kâinatın Halifesinin eşiğine düşünce yolları, cahiliyye kimliklerinden sıyrılarak dost olmaya adananlar onlar...Adları Allah Resûlünün adıyla yan yana anılanlar... Menakıb-ı Çehar-yar-i Güzin, Allah Resûlünün huzurunda imana eren, ömürlerini onun terbiyesi altında geçirerek Peygamberin en seçkin dostları halkasına dahil olan ve Efendimizin dünyaya veda etmesinin ardından m
rasına sahip çıkarak asrı hakkaniyetli idarenin örneklerine şahit kılan dört sahabenin hayatına ayna tutuyor. Nebevi terbiyeye tâbi olan bu ömürler, bütün insanlığın arayışına cevap verecek zengin hayat malzemeleriyle dolu... Kitap'tan (Peygamber Efendimizin Hz. Ali'ye yaptığı nasihatlerden bir bölüm) "... Yâ Ali! Allahu Teala'nın dergahında, insanların en iyisi herkese menfaati olandır. En kötüsü kinli, gammaz ve kötü işli olandır. Allahu Teala'nın en sevdiği kimse, ömrü uzun, ameli iyi olandır. En çok buğz ettiği kimse, dıştan iyi görünüp, içi bozuk olandır. Zahiri salah ile süslü, bâtını günah ile doludur. Yâ Ali! Bundan daha kötüsü şerrinden kurtulmak için kendisine ikram olunan kimsedir. Bundan daha kötüsü, zenginlere ikram edip, fakirleri aşağı tutandır. Bundan daha beteri, yalnız başına yiyip, kimseye bir şey vermeyendir. Bundan daha kötüsü, bir Müslüman kardeşine dostluk gösterip, sonra onu felâkete sürükleyen kimsedir. Yâ Ali! Üstünlük günahları terk etmektir. Allahu Teala Hazretleri'nden korkmanın alâmeti, haramlardan sakınmaktır. Doğru söyleyen kimsenin alâmeti, doğru söylemeyi, kızsa, sevinse, bir ihtiyacı olsa bile âdet edinmektir.

Yâ Ali! Beş şey gönlü öldürür:
1- Çok yemek.
2- Çok konuşmak.
3- Çok uyumak.
4- Çok gülmek.
5- Rızk için çok endişe etmek.

Haram yemek imanı sürer, kalbi karartır. Yâ Ali! Allahu Teala'nın rızası, anne babanın rızasında, gadabı da yine onların gadabındadır. Yâ Ali! Komşuna -kâfir de olsa- ikram et. Bunun gibi, kâfir de olsa, misafire ikram et, annene babana, kâfir de olsalar, ikram et. Şüpheli şeyleri yiyenin dini örtülü, kalbi kara olur. Haram yiyenin kalbi ölür, dini köhne olur. Yakîni zaif olur. Duası perdelenmiş olur. İbadeti az olur. Yâ Ali! Allahu Teala bir kulunu severse, o kulun duasını geciktirir. Melekler, 'Yâ Rabbî! Bu mümin kulunun duasını kabul buyur' derler. Allahu Teala, 'Benim kulumu bırakın, siz ona benden çok mu acıyorsunuz? Ben onun dua ve tazarru etmesini seviyorum. Ben Alîm ve Habîr'im' buyurdu. Yâ Ali! Bir kimseye ölüm halleri geldiğinde, azaları birbirine selâm verir. Esselâmü aleyke, ben öldüm, sen de öleceksin, derler. Böylece ak tüyü kara tüyüne, ben öldüm yani ağardım, sen de öleceksin, der. Yâ Ali! Bir işçi tutup çalıştırarak, ücretini tam vermeyenlerin amellerini Allahu Teala mahveder. Kıyamet günü de ben onun hasmı olurum. Cebrail (as), 'İnsanoğlu olsaydım da yedi iş yapsaydım' demiştir: a. Beş vakit namazı cemaatle kılsaydım. b. Âlimler ile beraber bulunsaydım. c. Hastaları ziyaret etseydim. d. Cenaze namazı kılsaydım. e. Su dağıtsaydım. f. İki kimseyi barıştırsaydım. g. Yetimlere şefkat etseydim. Yâ Ali! Sen de bunları yapmaya hırslı ol. Yâ Ali! İlimsiz ibadet edenin zararı faydasından çok olur. Bu, sahrada kendisine yol gösterici olmayan âmâya benzer. Döner dolaşır. Sonunda kendisini bir dikenlik yerde bulur. Yâ Ali! Başkasına ihtiyacı olmayacak kadar dünyayı isteyen, Sırat köprüsünden yıldırım gibi geçer. Allahu Teala ondan razı olur. Haramdan mal toplamak için dünyayı isteyen, Allahu Teala'yı gazaplı bulur. Yâ Ali! Borcun az olsun! Borç, din haraplığıdır. Borçlu, gündüz zelil, gece gamlı, düşünceli olur. Yâ Ali! İhlas sûresini çok oku. Bu sûre Kur'an-ı Kerim'in ışığıdır. Yâ Ali! Sana bir musibet geldiğinde, 'Yâ Rabbî! Senden Resûlün ve Resûlünün akrabası için istiyorum. Beni ancak sen kurtarırsın' diye dua et.