Tanzimat Sonrasında Okullarda Din Eğitimi (1838-1920)

Osmanlı toplumunun "çeşitli katmanlarına ait bireylerin yüzlerini batıya çevirerek, düşünüş, dünya görüşü ve yaşama biçimindeki farklılaşma, başka bir deyişle Osmanlı modernleşmesi, yeni örgütlenmeleri zaruri kılmıştır. Örgün eğitimin, bugün varolduğunu bildiğimiz, felsefî, içtimaî, idarî problemlerinin çoğunun da, köken itibariyle bu zamanlara rastladığı bilinmektedir. Çalışmanın itici gücü olan bu cümleden olmak üzere, eğitim tarihimiz içinde bir din eğitimi tarihinin özelleştirilmesi arzusu da bizi böyle bir araştırmaya şevketti. Özelleştikçe, alanın aydınlanacağına dair oluşan inancımızla birlikte ikinci beklentimiz, bugünkü çelişkilerle dolu din anlayışımız ve din eğitimi uygulamalarımıza bir yansıma alanı açığa çıkarmaktı. Bugün polemiklerle dolu, kamusal hayatın dinî veçhesinde olup bitenler bize, ne dinî kollektif bilinçaltımızın doğru okunduğunun ve ne de rasyonel dengeye ulaşmış aydın tipine ulaştığımızın verilerini ilham etmemektedir.